Archiwa: emocje - Strona 4 z 5 - Domowe zawirowania

Problemy małżeńskie – wykorzystaj je, by stworzyć szczęśliwy związek

13 sierpnia 20162 sierpnia 2016 przez Agnieszka

Siedziałam z dziećmi w pokoju. Oni bawili się stosem muszelek rozsypanych na podłodze, ja czytałam coś na telefonie. Obaj siedzieli z nogami wyciągniętymi przed siebie. Kiedy oderwałam wzrok od ekranu, zobaczyłam, że Franek złapał Jasia za stopę i zaczął podnosić ją do góry. Zdążyłam tylko krzyknąć: Franek!, a Jaś już leżał na podłodze, lekko uderzając o nią głową. W tych ułamkach sekund pojawiła się we mnie obawa o Jasia i irytacja na Franka. Miałam ochotę skoczyć do starszego syna i zacząć na niego krzyczeć. Zapytasz: Gdzie w tym wszystkim tytułowe problemy małżeńskie?! Już mówię.

Reakcja na zachowania innych

Przypomnij sobie, jak często miałaś ochotę krzyczeć na swojego męża z jakiegokolwiek powodu. Może nie tylko chciałaś to zrobić, ale i zrobiłaś. Jak często czułaś wobec niego żal? Irytację? Zniecierpliwienie? Wszystkie te emocje, które często, zostawione same sobie, prowadzą do kłótni lub cichych dni. A jak często Twój mąż odczuwał je wobec Ciebie?

Ja przyznaję się, że nieomal codziennie chociaż przez chwilę odczuwam jedną z nich. I widzę, że mój małżonek ma podobnie wobec mnie.

Wróćmy na chwilę do sytuacji z moimi dziećmi. Huczała we mnie złość. Wtedy spojrzałam na twarz Franka w momencie, kiedy Jaś uderzył o podłogę. Jego mina zdradzała lęk i pewnego rodzaju zdziwienie. Nie było na niej triumfu i radości z krzywdy brata. W jednej sekundzie moje serce stopniało.

Podniosłam młodszego syna i popatrzyłam na starszego. Zapytałam łagodnie: Przestraszyłeś się, Franiu, tak? Nie spodziewałeś się, że Jaś się przewróci? On mi odpowiedział: Tak. Chciałem mu dać buziaka w stopę. Przepraszam. W tym momencie resztki mojej złości się ulotniły. Przytuliłam Franka i powiedziałam mu: Rozumiem. Wiem, że nie chciałeś mu zrobić krzywdy.

Uśmiechnęliśmy się do siebie i dzieci wróciły do zabawy. A ja dostałam ważną lekcję.

Jeśli zareagowałabym od razu, zgodnie z moimi emocjami, nakrzyczałabym na Franka. Może i dowiedziałabym się, o co mu chodziło, ale i tak sprawiłabym mu przykrość. A może bym nawet nie chciała go słuchać, tylko utwierdziła się w przekonaniu, że źle zachowuje się wobec brata.

W tej sekundzie, kiedy zobaczyłam Jasia lecącego do tyłu, miało miejsce coś bardzo ważnego. Dokonałam wyboru. Zdecydowałam, że zareaguję z pozycji miłości, a nie złości.

Moment wyboru – przestrzeń w przeciągu chwili

Kiedy reagujesz na to, co dzieje się wokół Ciebie, zawsze dokonujesz wyboru. Zawsze. Zwykle nie zdajesz sobie z tego sprawy i o tym nie myślisz. Reakcja następuje tak szybko, że może się wydawać, że nawet nie ma miejsca na jakąkolwiek decyzję.

Ten moment wyboru został nazwany przez Stacey Martino sformułowaniem The Space within the moment (przestrzeń w przeciągu chwili). Pomiędzy bodźcem (zachowanie drugiej osoby, określone okoliczności), a Twoją reakcją zawsze jest przestrzeń na dokonanie wyboru. Powtarzam jeszcze raz: ZAWSZE.

Dlaczego więc często wydaje nam się, że w tej sytuacji nie miałam innego wyjścia?

Przez całe nasze życie uczymy się określonych zachowań i reakcji. Wiele z nich pochodzi z relacji z rodzicami. Nasze wcześniejsze doświadczenia powodują, że mamy wdrukowane w siebie określone schematy reagowania. W konkretnej sytuacji nie widzimy tej przestrzeni na podjęcie decyzji, bo od razu uruchamia się stary schemat zachowania. Po danym bodźcu następuje określona reakcja. Czujesz, że przecież nie jesteś w stanie zachować się inaczej!

Jednak w każdym momencie decydujesz, jak zareagujesz. Często nieświadomie. Te wdrukowane, nawykowe zachowania mogą podsycać Wasze problemy małżeńskie.

Uczucia a problemy małżeńskie

Problemy małżeńskie często rozpoczynają się od działania pod wpływem negatywnych emocji.

Mąż nie miał czasu porozmawiać z żoną na ważny dla niej temat. Ona poczuła irytację i urazę. W złości wypowiedziała słowa: Ty nigdy nie masz czasu dla mnie. Zawsze jest coś ważniejszego! On poczuł się atakowany i też się zezłościł: O co ci chodzi, przecież rano rozmawialiśmy! Ona poczuła się niezrozumiana, on również. Ich emocje znalazły odzwierciedlenie w słowach i w tonie głosu.

Po takiej wymianie zdań oboje mają siebie dość. Uczucia przejęły nad nimi kontrolę.

Jeśli takie sytuacje powtarzają się często w małżeństwie, oznacza to spore problemy dla związku.

W życiu każdego małżonka codziennie są sytuacje, w których czujemy się odrzuceni, niezrozumiani, niesprawiedliwie ocenieni. Złościmy się na siebie nawzajem, irytujemy, mamy żal. To normalne. Tak wyglądają relacje pomiędzy ludźmi. Nie da się tego uniknąć.

Uczucia same w sobie nie są niczym złym. One po prostu SĄ. Pojawiają się i znikają. Jak chmury, które przesuwają się po niebie.

Przypomnij sobie jednak sytuacje, w których poczułaś się odrzucona, niezrozumiana, niesprawiedliwie oceniona przez męża i działałaś pod wpływem tych uczuć. Jakie było wtedy Twoje zachowanie? Do czego prowadziło?

Czym innym jest PRZEŻYWANIE emocji, a czym innym DZIAŁANIE pod ich wpływem.

W moim życiu działanie pod wpływem negatywnych emocji nigdy nie prowadzi do pozytywnych skutków. Kiedy odpowiadam mojemu mężowi z pozycji złości lub zranienia, mówię lub robię coś, co denerwuje lub rani jego. Kończy się to kłótnią i wzajemnymi oskarżeniami. Zachęcam Cię zatem, aby przestać próbować uszczęśliwić męża (przeczytaj ten artykuł, aby dowiedzieć się, jak rozumiem to uszczęśliwianie).

Jeśli bezmyślnie reaguję na bodźce wywołujące moje negatywne emocje, moja odpowiedź jest pełna złości, chęci odwetu i pokazania, kto ma rację.

Jeśli zatrzymam się chociaż na sekundę i świadomie zdecyduję, jak chcę się zachować, przemawiam z miłością i zrozumieniem. Takie działanie z mojej strony wywołuje pozytywną reakcję u drugiej osoby. Tak jak w opisanej sytuacji z Frankiem. Moje spokojne pytanie pozwoliło mu powiedzieć, dlaczego tak się zachował. Wyszłam do niego z empatią i czułością. On odpowiedział mi skruchą i żalem za swoje działanie.

Masz prawo do przeżywania różnych emocji. Masz prawo o nich mówić. Pamiętaj jednak, że kiedy zaczynasz działać pod ich wpływem, Twoje zachowanie jednocześnie powoduje określoną reakcję ze strony drugiej osoby. Dlatego zmiana Twojego działania może odmienić całą Waszą relację (pisałam o tym w artykule Czy do tanga trzeba dwojga, czyli jak stworzyć szczęśliwy związek?).

Wybierz miłość

Co zatem wybierasz, jako swoją reakcję na słowa i zachowanie męża?

Mówisz i myślisz, że go kochasz. Miłość jest dla Ciebie ważną wartością.

Co jednak wybierasz, kiedy czujesz się zraniona, odepchnięta, osamotniona? Kiedy mąż robi coś, co jest dla Ciebie trudne i niewygodne, jaka jest Twoja reakcja? Jakie są Twoje słowa i zachowanie?

Jaka jest Twoja decyzja, a tym samym odpowiedź, w tej przestrzeni w przeciągu chwili (The space within the moment )? Kiedy on coś powie, zrobi (lub właśnie nie zrobi), czy działasz z pozycji złości i zranienia, czy wybierasz odpowiedź z pozycji miłości? Nawet, jeśli on na to nie zasłużył.

Twoja reakcja z pozycji miłości może całkowicie odmienić zachowanie drugiej osoby. Jeśli Ty dajesz zrozumienie, czułość, delikatność i otwartość, serce Twojego męża ma szansę stopnieć. Nawet, jeśli jeszcze przed chwilą był zdenerwowany czy rozżalony, Twoja reakcja daje mu szansę na opamiętanie. Wasze problemy małżeńskie mogą się zakończyć.

Zawsze masz możliwość wyboru swojego zachowania. Zawsze. Nawet, jeśli reagowałaś w określony sposób przez długie lata. Do końca naszego życia mamy szansę się zmieniać. To Twoja decyzja.

Jak to zrobić?

Podejmij postanowienie, aby NIE DZIAŁAĆ pod wpływem negatywnych emocji. Kiedy tylko je u siebie zauważysz, powiedz sobie STOP. Przestań mówić. Zatrzymaj się w miejscu. Zostaw na chwilę wszystko, co w danym momencie robiłaś.

Zobacz, że właśnie znajdujesz się w tej przestrzeni w przeciągu chwili (The space within the moment). Po bodźcu nie musi od razu następować Twoja reakcja. Jeśli nauczysz się zatrzymywać, masz szansę świadomie wybrać, jak chcesz odpowiedzieć.

To będzie pierwszy, najtrudniejszy, ale i najważniejszy krok. Zatrzymać się. Na razie skup się na tym.

Daj sobie czas. Jeśli przez dwadzieścia lat reagowałaś od razu na zachowania innych, nie nauczysz się zatrzymywać swoich odpowiedzi w ciągu jednego dnia. A nawet kilku dni. Ćwicz cierpliwie. Codziennie wieczorem rób rachunek sumienia i zapytaj siebie: ile razy udało mi się dziś zatrzymać? Jeśli ani razu, nie martw się, jutro jest kolejny dzień. Jeśli jeden raz, świętuj swój sukces i ćwicz dalej.

Problemy małżeńskie dotykają każdą parę. Rodzą się często z naszego działania i mówienia pod wpływem emocji. Masz jednak wybór: zatrzymaj się, kiedy poczujesz się zraniona lub odrzucona przez męża. Nie mów i nie działaj pod wpływem tych uczuć. Weź na siebie swoją część odpowiedzialności za zaistniałą sytuację i odpowiedz z miłością. Tylko taka reakcja może budować Wasz związek.

Jakie są Twoje reakcje na zachowania męża w przestrzeni w przeciągu chwili? Czy udaje Ci się wybierać miłość?

Jak reagować na ataki złości u dziecka w miejscach publicznych?

30 lipca 202519 lipca 2016 przez Agnieszka

Krzyk, płacz, tupanie nogami, rozkładanie się na ziemi… Wielu rodziców zna te zachowania z własnego doświadczenia. Stają bezradni wobec swojego dziecka, które nie przejmuje się tym, że znajdują się w miejscu publicznym. Rodzic czuje na sobie wzrok innych ludzi, oblewa się rumieńcem i chciałby zapaść się pod ziemię. Co oni sobie o mnie teraz myślą? Na pewno uważają, że jestem kiepską matką, skoro nie potrafię uspokoić swojego dziecka… Jak reagować na ataki złości w miejscach publicznych, by pomóc swojemu dziecku i samej sobie?

Dziecko z miejscu publicznym

Twoje dziecko jest człowiekiem, który ma wolną wolą. Chce decydować o samym sobie. Widać to nieomal od urodzenia – maluch reaguje płaczem, kiedy robisz coś, co mu się nie podoba. Jest to naturalna i właściwa kolej rzeczy.

My często chcielibyśmy, aby dziecko zachowywało się tak, jak nam się to podoba. Aby podawało grzecznie rękę na powitanie wujka, w sklepie szło spokojnie obok wózka z zakupami i potulnie zgadzało się, kiedy odmawiamy mu kupienia drugiego batonika. Poszukujemy metod, aby wymusić na nim przeprowadzenie naszej woli. Oczywiście robimy to z dobrą intencją – jesteśmy dorośli i wiemy, jak należy właściwie zachowywać się w konkretnych sytuacjach. Naturalne jest to, że chcemy nauczyć tego również nasze dzieci.

Bardzo trudną sytuacją dla wielu rodziców są dziecięce ataki złości w miejscach publicznych. W sklepie, na ulicy, przy wychodzeniu z przedszkola lub na spotkaniu rodzinnym u dziadków. Poczucie, że patrzy na mnie i ocenia moje zachowanie tyle osób powoduje, że niekiedy dorośli zachowują się wobec dzieci inaczej, niż zrobiliby to w domu.

Dziecko w miejscu publicznym również często zachowuje się inaczej, niż w domu. Otacza go nadmiar bodźców, jest podekscytowane lub zmęczone (zależnie od sytuacji). Podczas odwiedzin u rodziny może być wybite z codziennego rytmu dnia. W sklepie może być oszołomione otaczającą go muzyką, światłami i ilością ciekawych artykułów, które go otaczają. Po długiej jeździe samochodem w jakieś miejsce miałoby ochotę pobiegać i poszaleć, a nie iść razem z Tobą spokojnie alejkami w supermarkecie.

Nawet najbardziej spokojny maluch miewa ataki złości, również w miejscach publicznych. Po dziecku możesz spodziewać się dziecięcego zachowania! Jego kora przedczołowa nie jest jeszcze w pełni rozwinięta, dlatego nie potrafi kontrolować swoich emocji. Dopiero się tego uczy. Krzyk, płacz, odpychanie i uderzanie osoby, która stoi obok – to wszystko normalne sposoby wyrażania złości u kilkulatka. Nie robi tego po to, aby Cię zdenerwować. Nie robi tego również po to, aby Cię zawstydzić przy obcych ludziach. Jest to zawsze wyraz jego samopoczucia. Nie potrafi inaczej dać Ci znać, że czuje się źle i potrzebuje Twojej pomocy.

Autorytarny rodzic – sposób na ataki złości?

Kim jest rodzic autorytarny?

To ktoś, kto stawia wysokie wymagania, ale nie daje dużego wsparcia przy ich wykonywaniu. Oczekuje, że dziecko powinno sobie samo poradzić. A jeśli sobie nie radzi, to znaczy, że mu się nie chce lub że jest niegrzeczne, lub że chce mi zrobić na złość. Generalnie, to jego wina i w związku z tym zasługuje na jakąś karę. Kara wymierzana jest po to, aby sprowadzić je na właściwą drogę i pomóc zachowywać się tak, jak należy w danej sytuacji.

Możliwe, że dziecko zachowywałoby się spokojniej w miejscu publicznym, gdybyś była bardziej autorytarnym rodzicem. Możliwe. Gdybyś dała mu więcej krzyku, straszenia karą, która czeka je po powrocie do domu. Możliwe, że osiągnęłabyś oczekiwany efekt – dziecko, które nie płacze, nie złości się, tylko spokojnie stoi przy kasie razem z Tobą.

Nauka pokazuje jednak, że taki styl wychowania nie wspiera zdrowego rozwoju dziecka w dłuższej perspektywie czasu. Ponadto, działa tak długo, jak długo jesteś w stanie fizycznie kontrolować zachowanie swojego dziecka. Jeśli znikniesz mu z oczu, zacznie robić to samo, co robiło przed chwilą. W ten sposób nie nauczysz go samodzielności i odpowiedzialności – a przecież na tym Ci zależy, prawda?

To, co powinnaś zrobić, to stawianie granic zachowaniu, z empatią i zrozumieniem dla emocji. To prawda, że dziecko nie powinno biegać po restauracji lub skakać po łóżku babci, jeśli ona sobie tego nie życzy. Jeśli będziesz straszyć karą lub konsekwencjami (które Ty sama wymyślisz), może w danej chwili uzyskasz pożądane zachowanie. Jeśli jednak chcesz, aby dziecko zrozumiało, dlaczego konkretne zachowanie jest właściwe i samo chciało je wykonać, droga jest inna.

Wskazówki, jak reagować na ataki złości w miejscach publicznych

Lepiej zapobiegać, niż leczyć – zrób wszystko, aby zminimalizować powody do nieprzyjemnych emocji.

Zadbaj o zaspokojenie podstawowych potrzeb – jeśli to możliwe, nie zabieraj ze sobą zmęczonego lub głodnego dziecka. Jeśli idziecie do sklepu, a dziecko jest głodne, kup na początku coś, co będzie mogło sobie jeść już w trakcie zakupów. Przed wejściem do domu babci poganiajcie się chwilę po podwórku (Ty biegaj razem z nim – przytulaj je, udawaj, że je gonisz, daj mu odczuć swoją bliskość).
Wytłumacz, co będzie się działo i czego od niego oczekujesz – zanim wejdziecie do sklepu powiedz mu, jak będzie wyglądał czas spędzony na zakupach.
Zachęć je do pozytywnego włączenia się w sytuację – jeśli idziecie do restauracji, powiedz mu, że kelnerzy krążą po lokalu, nosząc ciepłe jedzenie i napoje na tacach i zapytaj, co wy możecie zrobić, aby ułatwić im pracę i pomóc im, aby nic nie rozlali?

2. Bądź obecna.

Dzieci często przeżywają trudne chwile w miejscach publicznych, bo widzą, że nasza uwaga jest zupełnie gdzie indziej. Czują się wtedy mniej pewnie, więc próbują zdobyć naszą uwagę w sposób, który nam się nie podoba. Im bardziej pozostaniesz w kontakcie z dzieckiem, tym mniejsze prawdopodobieństwo jego wybuchu.

3. Kiedy dziecko zaczyna być zmęczone, nie lekceważ tego.

Zwykle pod koniec zakupów robimy się coraz bardziej nerwowe i powtarzamy: Wytrzymaj jeszcze kilka minut, już prawie skończyliśmy… Musisz jednak pamiętać, że małe dziecko po prostu nie jest w stanie tego zrobić! Zwolnij tempo i znajdź dwie minuty, by odnowić z nim kontakt: przytul go, uśmiechnij się do niego, zanuć mu cicho jakąś piosenkę, zaproś do jakiejś prostej zabawy w trakcie chodzenia po sklepie. Wzmocnienie więzi często wystarczy, by powstrzymać wybuch zmęczenia i złości.

4. Przenieś się z dzieckiem w bardziej ustronne miejsce.

Nie uważam, że dziecko nie ma prawa płakać w miejscu publicznym. Problem leży gdzie indziej: Tobie może być trudno poradzić sobie z sytuacją, jeśli będziesz czuła na sobie spojrzenia innych ludzi. Niewielu z nas potrafi przejść obojętnie obok tego, jak reagują inni ludzie na nasz styl wychowawczy. Jeśli wiesz, że czujesz większy stres w miejscu publicznym, lepiej usuń się z oczu innych osób. Jeśli wybuch nastąpił w sklepie i wiesz, że może być coraz gorzej, lepiej zostaw na chwilę zakupy w wózku i wyjdź ze sklepu. Pójdźcie do samochodu, pobliskiego parku lub jakiegoś spokojnego zakątka w hipermarkecie. Tam będziesz mogła poradzić sobie z sytuacją bez zbędnej asysty innych osób.

Jeśli masz możliwość znaleźć ustronne miejsce, możesz tam na spokojnie zająć się uczuciami dziecka. Tak byłoby najlepiej dla niego i dla Ciebie. Jeśli jednak nie ma takiej możliwości, możesz odłożyć pełne zaopiekowanie się nimi na później. Spróbuj zająć dziecko jakąś zabawą lub nieco odwrócić jego uwagę. Nie jest to idealny i rozwojowy sposób radzenia sobie w takich sytuacjach. Jednak nie zawsze możemy pozwolić dziecku, by płakało głośno kilkanaście minut (np. w kinie, samolocie lub restauracji).

5. Okaż empatię dla uczuć dziecka.

Nie zawsze jesteś w stanie powstrzymać ataki złości u dziecka. Co zrobić, kiedy widzisz, że zbliża się wybuch?

Zadbaj o siebie – odetchnij głęboko i postaraj się uspokoić. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest zawsze Twoja wewnętrzna harmonia.
Zauważ, jak czuje się Twoje dziecko i czego w tym momencie chce (bez oceniania, czy może to mieć, czy nie!) – Bardzo chciałbyś napić się jeszcze tego soku, tak?
Pamiętaj, że złość jest obroną przed bardziej niekomfortowymi uczuciami (smutkiem, strachem, żalem) – pomóż dziecku dotrzeć do tych uczuć (Chciałbyś, abyśmy dłużej zostali na tym placu zabaw… Jest ci smutno i przykro, że idziemy już do domu…).
Najlepszą obroną na ataki złości jest empatia. Bądź blisko, powiedz głośno, że widzisz smutek, złość, irytację dziecka (Kochanie, widzę, że to jest dla ciebie trudne. Tak bardzo chciałbyś napić się więcej soku. Jesteś zły, bo zabrałam ci kubek.).
Jeśli dziecko próbuje Cię uderzyć, odsuń się nieco i powiedz: Możesz się złościć, ale nie zgadzam się, abyś mnie bił. To boli.
Jeśli krzyczy do Ciebie, że chce, abyś sobie poszła lub mówi, że Cię nie kocha, nie lubi, nie jesteś dobrą mamą itd., nie bierz do siebie jego słów. W tym momencie nie działa w sposób racjonalny i mówi coś, czego wcale nie myśli. Zapewnij: Jestem przy Tobie. Nie zostawię Cię z tymi trudnymi uczuciami. Jesteś bezpieczny. Nie zostawiaj dziecka samego w takim momencie (pisałam o tym w artykule Dlaczego przytulenie jest lepsze niż karny jeżyk?).
Jeśli pozostaniesz spokojna i cierpliwa, najprawdopodobniej złość przemieni się w płacz. Bądź blisko. Jeśli dziecko na to pozwala, przytul je. Jeśli nie, zostań fizycznie blisko. W ten sposób dajesz mu poczucie bezpieczeństwa i pozwalasz wyrzucić z siebie wszystkie emocje. Nie mów zbyt dużo, nie ma takiej potrzeby. Wystarczy, że pokażesz, że jesteś z nim i rozumiesz, że jest zdenerwowany lub smutny.
Dziecko, którego emocje zostaną w ten sposób przyjęte, po pewnym czasie uspokaja się i jest bardziej spokojne, zrelaksowane i chętne do współpracy.

6. Daj mu swoją uwagę po powrocie do domu.

Kiedy wrócicie, spędź z dzieckiem nieco czasu, odnawiając z nim swój kontakt. Przytulajcie się, pobawcie razem (kilka pomysłów na zabawy rozładowujące emocje znajdziesz w artykule Co zrobić, kiedy dziecko mnie nie słucha?). Opowiedz mu też historię o tym, co wydarzyło się wcześniej. Dziecko potrzebuje, by ktoś opowiadał mu o jego uczuciach i zachowaniach. Dzięki temu lepiej rozumie, co się stało – w ten sposób budowana jest jego kora przedczołowa.

Byliśmy dzisiaj na zakupach w sklepie. Chciałaś, żebym kupiła Ci batonik. Kiedy powiedziałam, że nie kupimy batonika, krzyknęłaś: Ale ja bardzo chcę! Bardzo! I próbowałaś mnie uderzyć. Ja powiedziałam, że nie zgadzam się, abyś mnie biła. Wtedy zaczęłaś płakać. Byłam blisko Ciebie, kiedy płakałaś. Kiedy byłaś gotowa, przytuliłyśmy się i poczułaś się lepiej.

Ataki złości u dziecka w miejscu publicznym to często stresujące wydarzenie dla rodzica. Samo radzenie sobie z trudnymi emocjami bywa męczące, do tego dochodzi jeszcze presja otoczenia. Pamiętaj, że w pierwszej kolejności warto im zapobiegać. Zadbaj o zaspokojenie podstawowych potrzeb dziecka, a przed wyjścia do miejsca publicznego daj mu dużo swojej kochającej uwagi i kontaktu. Nie oczekuj od niego, że będzie w stanie stać, siedzieć lub spokojnie spacerować długi czas. Planuj wyjścia w ten sposób, aby był czas i przestrzeń na bieganie i szaleństwa.

Twoją tajną bronią na ataki złości niech będzie empatia wobec uczuć. Ćwicz się w radzeniu sobie z własną złością i daj dziecku cierpliwe zrozumienie dla jego potrzeb. Jeśli wybuch dziecka jest na tyle silny, że nie chcesz radzić sobie z nim w miejscu publicznym, zabierz je w bardziej ustronne miejsce. Daj mu szansę na wyrażenie swoich uczuć, bo tylko wtedy będą mogły odejść. W innym wypadku dziecko nadal będzie nosiło je ze sobą, w swoim niewidzialnym emocjonalnym plecaku.

Czy do tanga trzeba dwojga, czyli jak stworzyć szczęśliwy związek?

11 września 201615 lipca 2016 przez Agnieszka

Wzrastałam w przekonaniu, że obie osoby powinny wnosić do związku tyle samo. Tyle samo pracy nad tym, co nas łączy, tyle samo entuzjazmu, tyle samo gotowości do zmiany… Taka relacje 50:50 – ja dam 50%, a drugie 50% ty. I wtedy wszystko będzie wspaniale. Teraz już wiem, że myślenie, że wniesiemy do małżeństwa po równo i wtedy stworzymy szczęśliwy związek, to mit. Im szybciej to zobaczysz, tym lepiej dla Ciebie i Twoich bliskich.

Kto wnosi więcej w związek?

Każdy człowiek jest inny. Różnimy się pod bardzo wieloma aspektami. Począwszy od wyglądu, przez temperament i cały bogaty, wewnętrzny świat. Inaczej reagujemy na te same sytuacje, inaczej patrzymy na to, co nas otacza, inaczej rozumiemy to, co dzieje się dookoła nas. Te same wydarzenia wywołują w nas inne emocje, inaczej oceniamy trudności i szanse, które nam się przydarzają. Nie jestem w stanie nawet wymienić wszystkiego, co nas różni. Wyglądamy, myślimy i czujemy inaczej.

Jednocześnie mamy pewną wspólną cechę: oceniamy działanie innych przez pryzmat samych siebie. Patrzę na to, co robi drugi człowiek i przepuszczam to przez filtr własnych doświadczeń, emocji czy zranień z przeszłości. Nie ma w świecie ludzkim czegoś takiego, jak całkowicie obiektywne ocenianie. Po prostu nie ma. Zawsze robimy to przez pryzmat samych siebie.

Co się dzieje w takim związku 50:50, o którym większość z nas marzy długie lata?

Skąd będziesz wiedzieć, że Twój partner wnosi w związek tyle samo, co Ty? Musisz to jakoś ocenić i zmierzyć. Patrzysz więc na jego zachowanie i punktujesz, oceniasz je. Czy robisz to obiektywnie? Oczywiście, że nie, bo nie jest to możliwe! Oceniasz działanie drugiej strony przez pryzmat tego, co Ty byś zrobiła na jej miejscu, czego Ty od niej oczekujesz i potrzebujesz, jak Ty byś się zachowała w danej sytuacji.

Do czego to prowadzi? Do bezustannej frustracji. Druga osoba nigdy nie będzie w stanie otrzymać u Ciebie maksimum punktów. Dlaczego? Bo nie zachowa się tak, jak Ty byś się zachowała na jej miejscu. Nie odpowie na każde Twoje oczekiwanie i potrzebę. Nie zrobi tego, bo jest sobą, a nie Tobą. Zachowa się po swojemu. Z góry jest na straconej pozycji w tym mierzeniu, kto ile wniósł w związek. Tak samo, jak Ty jesteś na straconej pozycji, jeśli to ona mierzy, kto wnosi mniej, a kto więcej. Ty zawsze będziesz uważać, że wnosisz więcej. Ona będzie natomiast uznawać, że to ona robi więcej, albo przynajmniej tyle samo. I nie będzie rozumiała, o co masz pretensje.

Ale wróćmy do początku.

To Ty tworzysz relacje

Coraz częściej dochodzą do mnie pytania związane z pisanymi przeze mnie artykułami: Dlaczego piszesz tylko o pracy kobiety nad sobą? To przecież obie strony muszą pracować, aby stworzyć szczęśliwy związek. Mężczyzna też musi pracować. Takie artykuły mogą tworzyć niezdrowe podejście.

Chcę więc szerzej opisać preferowane przeze mnie podejście do wszelkich relacji, szczególnie małżeńskich.

W swoim życiu tworzysz bardzo wiele relacji z ludźmi: z mężem, dziećmi, przyjaciółmi, rodzicami, współpracownikami… Co jest wspólnym mianownikiem tej listy? Jesteś nią ty. Ty sama.

Wielu ludzi idzie przez życie, skupiając swe wysiłki na kontrolowaniu i zmienianiu wszystkich tych, z którymi wchodzą w relacje. Mówią: Byłabym szczęśliwa, gdyby tylko moja matka zachowywała się inaczej… Byłabym szczęśliwa, gdyby mój mąż więcej dawał z siebie w naszej rodzinie… Byłabym szczęśliwa, gdyby mój szef przestał się w końcu mnie czepiać… Tymczasem jedyną osobą, którą jesteśmy w stanie w pełni kontrolować jesteśmy my sami. Nikt inny.

Możesz nauczyć się panować tylko nad samą sobą. Innych nie zmienisz, jeśli oni tego nie będą chcieli.

Wiele energii codziennie wkładamy w relacje z innymi. Jedne z nich dają nam satysfakcję, radość i motywują nas do pozytywnych zmian. Inne są destrukcyjne, męczące i powodują ból. Od poziomu Twojego rozwoju zależy, jaki odsetek Twojego życia będą stanowiły te pozytywne, a jaki – te negatywne.

Powtarzam jeszcze raz: poziom Twojego wewnętrznego rozwoju decyduje o tym, jak wyglądają Twoje relacje z innymi.

Te słowa mogą wywołać Twój bunt, wiem. Wszyscy dookoła mówią nam, że szczęśliwy związek zależy od pracy i równego wkładu obu stron. A ja mówię Ci, że wygląd Twoich relacji zależy od Twojego wewnętrznego rozwoju.

Czym są w ogóle Twoje relacje? Relacja to Ty i sposób, w jaki odnosisz się do drugiej osoby. Jeśli nauczysz się panować nad sobą i tym, jak odnosisz się do innych, nauczysz się tworzyć dobre relacje. Jest to pewna umiejętność i można jej się uczyć, można ją w sobie rozwijać i ćwiczyć.

Dlaczego to ja mam wykonywać pracę, by tworzyć szczęśliwy związek, jeśli mój mąż nie chce tego robić ze mną?

Pierwsze, ważne pytanie: co dla Ciebie znaczy szczęśliwy związek? Często używamy tego sformułowania, ale co ono znaczy? Czy chodzi Ci o to, że Ty jesteś szczęśliwa w kontakcie z drugą osobą? Czy, że ona jest szczęśliwa? Lub i Ty, i ona? Wydaje mi się, że najczęściej chodzi nam o to, że szczęśliwy związek to taki, w którym obie strony są szczęśliwe. Jeśli rozumiesz to inaczej, daj mi znać. Chętnie się dowiem.

Jeśli zatem chodzi o szczęście obu stron, wczytaj się uważnie w to, co teraz napiszę. Kiedy wykonujesz pracę nad sobą i tym, co Ty wnosisz w związek, największy dar otrzymujesz Ty sama. Jeśli uczysz się panować nad sobą i tworzyć dobre relacje z innymi, najwięcej korzystasz na tym Ty sama. Rozwijasz się, zmieniasz, lepiej potrafisz panować nad swoimi uczuciami, lepiej reagować na stresujące sytuacje – to konkretne umiejętności, które zyskujesz. One z Tobą zostają na zawsze. Nikt Ci ich nie odbierze. I wiesz co? To właśnie od nich zależy Twoje poczucie szczęścia.

Twoje poczucie szczęścia zależy od tego, co dzieje się w środku Ciebie, a nie od tego, co dzieje się dookoła Ciebie.

Jeśli więc Twoje szczęście zależy od tego, jaka Ty jesteś i jak reagujesz na sytuacje, które Cię otaczają, jakie znaczenie ma to, czy Twój mąż wykona nad sobą jakąkolwiek pracę?

Praca nad sobą to coś, z czego najwięcej korzystasz Ty sama. To, jak daleko będziesz na drodze wewnętrznego rozwoju, decyduje o Twoim szczęściu. Nie to, czy Twój mąż wykona nad sobą taką samą pracę, jak Ty.

Wróćmy też do początkowej refleksji o związku 50:50. Mówienie o tym, że obie strony muszą wnieść po równo, by związek był szczęśliwy, jest konkretnym przejawem myślenia o relacjach w kategorii 50:50. Jeśli wciąż wracasz do tego, że Twój mąż też musi wykonywać jakąś pracę, mówisz o tym i myślisz, samą siebie skazujesz na frustrację. On nigdy nie zrobi tego, co Ty robisz i jak to robisz – jest sobą i nikim innym. Koncentrowanie się na tym, co on powinien zrobić, powoduje, że jesteś w stanie ciągłego oceniania jego zachowania. Musisz wciąż czuwać i sprawdzać: czy już się zmienił? Czy już zrobił to, co powinien, czy jeszcze mam na niego naciskać? Jak to zrobić, żeby w końcu zaczął się zmieniać?

Samą siebie skazujesz na porażkę. Zajmujesz się czymś, na co masz niewielki wpływ. Możesz kontrolować tylko siebie i to, jak Ty odnosisz się do innych. Po co więc skupiać się na czymś, czego nie możesz zmienić?

Relacja 100:100

Muszę teraz dodać coś jeszcze. Nie piszę wcale, że to od kobiety i jej pracy zależy szczęśliwy związek. Nigdy tego nie napisałam i nie napiszę. To nie od kobiety zależy szczęśliwy związek. To od Ciebie zależy to, jak Ty się czujesz i odnajdujesz w swoich relacjach. Ponieważ kieruję artykuły do kobiet, dlatego piszę o kobietach. Równie dobrze mogłabym napisać: to od Ciebie, mężczyzno, zależy to, jak Ty się czujesz w relacjach z innymi, nie od Twojej żony. Rozumiesz, o co mi chodzi?

Nie piszę tego dlatego, że jesteś kobietą. Taki sam artykuł mogłabym skierować do Twojego męża.

Jeśli zatem związek 50:50 nigdy Cię nie usatysfakcjonuje, co może to zrobić? Związek 100:100. Ty dajesz swoje 100% i druga osoba daje swoje 100%. Ty wykonujesz swoją pracę bez względu na to, czy druga strona robi to samo. Skupiasz się tylko na tym, co należy do Ciebie. Robisz swoje. Rozwijasz się, uczysz się umiejętności potrzebnych do odpowiedniego odnoszenia się do innych, kontrolujesz swoje emocje (szczególnie złość – pisałam o tym tutaj) uczysz się stawiać mądrze granice i mówić o swoich potrzebach. Wnosisz to wszystko w relację. Bez oglądania się na to, co wnosi druga strona.

Zauważ, że nie mówię o tym, że pozwalasz sobą pomiatać, czy poddawać jakiejkolwiek przemocy. Nie! Jeśli zadbasz o swój rozwój, nie dopuścisz do tego. Będziesz mieć wszystko, co jest potrzebne do budowania dobrych relacji z innymi. Będziesz mogła tworzyć szczęśliwy związek.

Pamiętaj o tym, że samą siebie zabierasz do każdej relacji, którą tworzysz. Nawet, jeśli rozstałabyś się z aktualnym partnerem i zaczęła nowy związek, Ty zostajesz wciąż taka sama. Często dzieje się tak, że ktoś rozwodzi się w przekonaniu, że nieszczęśliwy związek to wina męża, a kiedy wchodzi w nową relację, za kilka miesięcy znajduje się w dokładnie takiej samej sytuacji, jak przed rozwodem. Nie możesz ominąć zadania, które stoi przed Tobą: jeśli nie nauczysz się odpowiednio odnosić do innych, nigdy nie stworzysz szczęśliwego związku.

Wystarczy jedna osoba, by odmienić związek

Każdego dnia we wszystkich relacjach z ludźmi rozgrywa się specyficzna gra. Jedna osoba zachowuje się w określony sposób, wywołując jakąś reakcję drugiej. Ta reakcja następnie wywołuje reakcję u pierwszej osoby. I tak w kółko. Na tym polega dynamika relacji międzyludzkich.

Konkretny przykład. Żona poprosiła męża o to, aby zrobił zakupy, wracając z pracy. On tego nie zrobił – zapomniał, nie zdążył, cokolwiek. Ona czeka na niego, głodna i gotowa, by przygotować szybki obiad. Widzi jego puste ręce. Jak reaguje?

W złości mówi/krzyczy/cedzi przez zęby: Ty nigdy nie robisz tego, o co Cię proszę! Jedna, drobna prośba i nie mogłeś jej spełnić?
Czuje w środku złość. Oddycha kilka razy głęboko, postanawia, że nie będzie w złości robić mu wyrzutów. i mówi: Jestem bardzo głodna i zmęczona. Czy mógłbyś szybko skoczyć do sklepu koło naszego bloku, żeby kupić to, co potrzebujemy na obiad? Zje obiad, a później, na spokojnie, powie mu, że będzie mu bardzo wdzięczna, jeśli następnym razem zakupy zrobi. Może byłoby lepiej, gdyby ustawił sobie w telefonie przypominacz?

Zachowanie męża i dwie, zupełnie inne reakcje żony. Jak myślisz, jak na jej zachowanie odpowie mąż? Jest bardzo prawdopodobne, że w pierwszym przypadku będzie się bronił i sam wpadnie w złość, co skończy się niepotrzebną awanturą. W drugim przypadku pójdzie po zakupy, a po południu z większą otwartością będzie rozmawiał o tym, jak ona się czuła w tej sytuacji.

Relacja to łańcuch: zachowanie – reakcja na to zachowanie – reakcja na reakcję itd.

Wystarczy zmienić jeden składnik w tym łańcuchu, aby zmieniła się jego dalsza część. Wystarczy zmienić jedną reakcję, aby zmieniła się w danej chwili cała relacja.

Dlatego wystarczy jedna osoba, aby zmienić związek. Możesz odetchnąć głęboko: nie musisz się stresować pytaniem, jak zmienić męża na lepsze.

Jeśli dokona się zmiana w Tobie, zmieni się Twoja relacja z mężem. Twoje zachowania mogą go prowadzić do reakcji, które budują lub niszczą Waszą relację. Oczywiście to działa w obie strony: jego zachowania mogą wywołać w Tobie reakcje, które budują lub niszczą związek. Jednak pamiętaj, że możesz kontrolować tylko siebie. Nie myśl więc o tym, żeby zmienić jego zachowania. Ucz się tego, jak reagować, by wyciągnąć z niego to, co najlepsze. Ucz się tego, jak wywołać jego lepszą reakcję. To Twoja część pracy: panowanie nad sobą, swoimi uczuciami, słowami i zachowaniami.

Wspólna praca nad związkiem

Bardzo rzadko zdarza się, aby obie osoby były gotowe i chętne do pracy nad związkiem w ten sam sposób i w tym samym czasie. Czytałam ostatnio, że ok. 75% terapii par kończy się niepowodzeniem. Zachęcam Cię: nie idź tą drogą. Nie stawiaj Twojego szczęścia na niepewnym gruncie czekania, aż Twój mąż w końcu wykona pracę, której od niego oczekujesz.

Włóż w Wasze małżeństwo swoje 100%. Rozwijaj się, ucz tworzyć dobre relacje, odkrywaj, jak panować nad swoimi emocjami. Skup się na swojej pracy, zmianie Twoich zachowań i Twoich reakcji na jego zachowania. Jeśli trzeba, zrób sobie przerwę jako mama i żona – wyjdź z domu choć na 10 minut (konkretne pomysły na to, jak zrobić sobie przerwę znajdziesz w tym artykule). Zobaczysz, że w ten sposób zmianie ulegnie cała Wasza relacja i stworzycie szczęśliwy związek.

A jaka Twoim zdaniem jest recepta na szczęśliwy związek?

Przestań próbować zadowolić męża

30 lipca 202512 lipca 2016 przez Agnieszka

Jeśli chcesz pokazać mężowi, że go kochasz, dawaj z siebie jak najwięcej. Ile razy słyszałaś podobne słowa? Ja wielokrotnie. I starałam się do nich stosować. Chciałam uszczęśliwić męża, robiąc to, czego on oczekiwał, nawet jeśli czułam przy tym żal, niechęć lub złość. Zwykle kończyło się to katastrofą, moim zmęczeniem i zniechęceniem: Ciągle coś od siebie daję, zmieniam się, próbuję naprawiać nasz związek i co z tego mam?

Zniechęcenie żony

Często słyszę podobne słowa również od innych kobiet. Wkładają wiele serca i pracy w relację z mężem. Przełamują własne słabości, starają się nie narzekać, rezygnują ze słów pełnych złości… I nagle: TRRRACH. Mają dość. Czują, że miarka się przebrała. Że dłużej nie są w stanie tak funkcjonować. Bo co z tego, że ja tak dużo daję od siebie? On ciągle robi to samo! Nic się w nim nie zmienia!

Mówili mi, że jeśli ja będę dawać, to i on będzie. Jeśli ja będę spełniać jego potrzeby, to on w końcu zacznie spełniać moje. Jeśli będę dla niego cierpliwa, to on odpowie tym samym. Dobro podobno powraca, czyż nie tak?

Tymczasem rzeczywistość często jest inna. Kobieta stara się odpowiadać na potrzeby męża. Sprząta w domu, bo widzi, że on lubi, jak jest czysto. Gotuje obiady, które mu smakują. Zgadza się na jego wyjścia z kolegami na piwo. I tylko w głowie kołacze jej się myśl: Kiedy w końcu przyjdzie pora na MNIE? Kto spełni MOJE potrzeby?

Żona może robić wszystko, aby zadowolić męża. Może wciąż dawać i dawać. To jednak nie oznacza, że on stanie się idealnym człowiekiem. A ją może doprowadzić do zniechęcenia i zmęczenia.

Jak zwykle podkreślam: nie twierdzę, że tylko Ty powinnaś się starać dawać mężowi to, co najlepsze. On również przysięgał Ci to samo, to jest również jego zadanie i obowiązek. Jednak odnoszę się tylko do Twojej sytuacji, bo wierzę w to, że jedna osoba może odmienić sytuację w domu. Możesz to być Ty, ale mógłby to być również Twój mąż.

Są kobiety, które funkcjonują cały czas, mając żal o to, że nikt nie troszczy się o ich potrzeby. Inne miewają podobne myśli tylko czasem. Jeszcze inne może nigdy ich nie doświadczyły. Czy to oznacza, że te ostatnie mają idealnych mężów? Takich, którzy zawsze zachowują się właściwie i nigdy nie ranią? Którzy spełniają każdą potrzebę kobiecego serca?

Na pewno nie.

Nie ma idealnych mężów.

Każdy mąż czasem nawali. Postawi swoje potrzeby ponad potrzeby żony. Nie wysłucha. Nie przytuli, chociaż ona tego potrzebuje.

Co zatem różni te kobiety między sobą?

Dawanie i zadowalanie – dwa sposoby budowania relacji

Ostatnio natknęłam się na wypowiedź Stacey Martino (polecam kolejny już raz), która wyjaśniła mi, o co w tym wszystkim chodzi. Dlaczego czasem nasze kobiece dawanie prowadzi do żalu wobec męża, który w naszym odczuciu daje z siebie za mało? Co więcej, wygląda na to, jakby nasze staranie nawet jego nie uszczęśliwiało!

Stacey tłumaczy, że jest różnica pomiędzy dawaniem (giving), a zadowalaniem, uszczęśliwianiem, chęcią sprawienia komuś przyjemności (pleasing). W języku angielskim łatwiej wychwycić tę różnicę już na poziomie języka. Giving i pleasing. Na potrzeby tego artykułu będę używała słów dawanie i zadowalanie. To dwa zupełnie odmienne sposoby zachowania. Na czym polega różnica?

Z zewnątrz jakaś czynność wykonana przez Ciebie może być zarówno dawaniem, jak i próbą zadowolenia drugiej osoby. Nie ma zewnętrznej różnicy pomiędzy jednym i drugim.

Żona uprasowała dla męża wszystkie koszule. Czy jest to dawanie, czy robi to po to, by zadowolić męża? Zewnętrzny obserwator nie jest w stanie tego określić.

Jednak zależnie od tego, czy jest to dawanie czy zadowalanie, doprowadzi do różnych rezultatów.

Czym różni się dawanie od zadowalania?

Dawanie to coś, czego dokonujesz z poczuciem, że jest Ci z tym dobrze. Towarzyszą Ci pozytywne emocje. Cieszysz się, że możesz zrobić coś dla drugiej osoby. Jesteś pełna radości i zapału. Czujesz, że wspaniale jest okazywać miłość, pomagać, wspierać drugą osobę. Może to dotyczyć drobnych, codziennych spraw: zmywania naczyń, odkurzania podłogi, wstawania w nocy do dziecka. Cieszysz się, że możesz to zrobić dla swoich bliskich. Nie oczekujesz niczego w zamian.

Zadowalanie to coś, czemu towarzyszą nieprzyjemne emocje. Wykonujesz daną rzecz tylko po to, aby druga osoba się cieszyła, a sama wcale tego nie chcesz. Czujesz wewnętrzny opór, z którym wiążą się emocje typu złość lub smutek, zniechęcenie czy żal.

Wróćmy do przykładu z uprasowanymi koszulami. W trakcie pracy żonie mogły towarzyszyć dwa rodzaje emocji:

radość z tego, że może pomóc mężowi, odciążyć go; wdzięczność za wszystko, co on robi dla niej; lub
żal, że znów musi stać przy desce do prasowania tyle czasu, chociaż jest zmęczona; poczucie, że ma dość tych domowych prac i czuje się nimi przeciążona.

Oczywiście emocje mogły być nieco inne. Jednak podczas każdej czynności, którą wykonujemy, towarzyszą nam uczucia z jednej lub z drugiej strony barykady: są przyjemne lub nie. Jest w nas radość, entuzjazm, zadowolenie lub żal, złość czy zirytowanie.

Odczuwane przez nas emocje to główna różnica pomiędzy dawaniem, a zadowalaniem.

Czy jesteś w stanie uszczęśliwić męża?

Nie jest to jednak jedyna różnica.

Chociaż przy dawaniu i zadowalaniu samo zachowanie może wyglądać tak samo, jednak doprowadzi do skrajnie różnych rezultatów.

Naturalne dla człowieka jest odwzajemnianie emocji innych osób. Jeśli widzisz, że ktoś cieszy się spotkaniem i rozmową z Tobą, Ty również zaczynasz się tym cieszyć. Jeśli czujesz po drugiej stronie podirytowanie, również zaczynasz odczuwać nieprzyjemne emocje. Nie zawsze są to dokładnie takie same emocje. Jednak zwykle należą do tej samej kategorii: przyjemnych lub nieprzyjemnych.

Zależnie od tego, czy dajesz, czy raczej próbujesz zadowolić męża, otrzymujesz odmienną odpowiedź od niego. To, co odczuwasz w trakcie podejmowania działania, ma wpływ na jego reakcję. Możesz zapytać: jak to możliwe? Przecież ukrywam swoją irytację i zniechęcenie, bo go kocham i chcę dla niego dobrze! Przecież on nie wie w tej chwili, co ja czuję. Dlaczego to miałoby na niego wpłynąć?

Nawet, jeśli nie powiesz drugiej osobie, co czujesz, ona to wie. Często sama nie zdaje sobie sprawy z tego, że wie. Jej ciało i psychika odbiera płynące od Ciebie sygnały. Jeśli robisz coś, chociaż nie masz na to najmniejszej ochoty, druga osoba nie będzie się z tego cieszyć. Ona czuje Twoją niechęć, złość, zmęczenie, irytację czy żal. Czuje je i reaguje zgodnie z nimi. Odpowiada emocjami z tego samego gatunku.

Jeśli mąż zaczyna odczuwać nieprzyjemne emocje w interakcji z Tobą, mało prawdopodobne, aby zachował się w sposób, który Tobie sprawi radość. Człowiek zachowuje się źle, kiedy czuje się źle. Jeśli Twoje zachowanie budzi w nim nieprzyjemne uczucia (nawet, jeśli wszystko odbywa się na poziomie nieświadomości), jego zachowanie będzie zgodne z tymi uczuciami.

Jeśli robisz coś tylko po to, by go zadowolić, uszczęśliwić, nie czując przy tym żadnej radości, szkodzisz sobie, jemu i Waszemu małżeństwu.

Co zrobić, kiedy nie mam ochoty być dobrą dla swojego męża?

Myślę, że rozróżnienie jest już jasne. Wiemy, czym jest dawanie, a czym zadowalanie. Wiemy, że prowadzą do odmiennych reakcji u drugiej osoby. Wiemy, że w takim sensie nie jesteś w stanie uszczęśliwić męża, bo Twoje próby tylko wywołują jego negatywne emocje.

I tu pojawia się ważne pytanie.

Co mam zrobić, kiedy wcale nie mam ochoty być dobrą dla swojego męża?

On mnie czymś zdenerwował, zranił, powiedział coś, co mnie zabolało, zrobił coś, o czym wie, że tego nie lubię. Nieprzyjemne emocje we mnie buzują. Nie mam ochoty z nim spokojnie rozmawiać. Nie mam ochoty znów gotować dla niego obiadu. Nie mam ochoty zajmować się dziećmi, kiedy on gra w piłkę.

Co wtedy?

Zacisnąć zęby i zrobić, co trzeba, w imię miłości?

Byłoby to zadowalanie, a wiesz już, że ono Wam szkodzi. Nie daje rezultatów, których oczekujesz. Nie buduje Waszej więzi. Nie doprowadzi Was do szczęścia małżeńskiego. Dlatego nie jest odpowiedzią na Twoje pytania.

Co zrobić?

Wykonaj swoją pracę.

Twoją pracą w takiej chwili jest zadbanie o swoje emocje.

Jeśli zmienią się Twoje emocje, będziesz mogła dać z radością i entuzjazmem. Nie będziesz myślała o tym, jak zmienić męża na lepsze.

Ucz się swoich emocji. Poznawaj je. Rozmawiaj lub pisz o nich. Zdobywaj wiedzę o tym temacie, abyś wiedziała, jak możesz sobie pomóc. Nie zachęcam Cię do negowania swoich uczuć. Jeśli przychodzą, daj sobie ich doświadczyć.

Emocje są powiązane z naszymi myślami, z tym, jak postrzegamy sytuację. To, co myślisz o swoim mężu i jego zachowaniu wpływa na to, co czujesz w relacji z nim. Jeśli skupiasz swoje myśli na jego błędach, porażkach, tym, co robi źle, będziesz odczuwać wobec niego nieprzyjemne emocje nieomal cały czas. Jeśli natomiast dostrzegasz to, co dobre, dziękujesz mu za to, doceniasz go – wtedy częściej będą Ci towarzyszyły pozytywne emocje.

Wykonaj swoją pracę. Masz wpływ na swoje emocje poprzez kształtowanie swoich myśli. Prowadź dziennik wdzięczności. Wyrażaj na głos codziennie podziękowanie dla męża za jego konkretne zachowania. Pamiętaj, aby zadbać o siebie, swój odpoczynek i rozwój. Jeśli jesteś wierząca, szukaj pomocy na modlitwie. Praktykuj uważność.

Przestań próbować zadowolić (i tak uszczęśliwić) męża. Nie jesteś w stanie tego zrobić! Wykonaj swoją część pracy. Wtedy będziesz mogła dawać swoją uwagę, czas i pracę z entuzjazmem i radością, nie oczekując niczego w zamian. Paradoksalnie dopiero wtedy mąż odpowie Ci tym samym. W ten sposób budujecie szczęśliwy związek.

Jak podoba Ci się teoria dawania vs zadowalania?

Czy relacje z rodzicami niszczą Twoje macierzyństwo?

9 września 20205 lipca 2016 przez Agnieszka

Schemat prawie zawsze był ten sam: kiedy jej córka zaczynała płakać, ona odczuwała rosnący dyskomfort. Nieomal fizyczny ból. I tysiąc myśli galopujących po głowie: Niech ona w końcu przestanie płakać! Nie zniosę tego dłużej! Próbowała ją pocieszyć: No już, nie płacz, nic się nie stało. Kiedy to nie pomagało, rosła w niej irytacja i ze złością krzyczała: Uspokój się wreszcie! Zawsze takie cyrki odstawiasz! Wieczorem, kiedy myślała o tym, co się wydarzyło, zawsze czuła wstyd. Dlaczego tak nakrzyczała na swoją córkę? Przecież nic wielkiego się nie działo. Postanawiała, że więcej tego nie zrobi. Ale kiedy znów stawała w obliczu płaczącego dziecka, robiła to samo co zawsze. Co takiego się działo? I co mają z tym wspólnego jej relacje z rodzicami?

„Rozpakuj swój bagaż, aby twoje dzieci nie musiały go dźwigać”

Lu Hanessian

W ostatnim czasie z zadziwieniem odkrywam wielki dar, który przynoszą na świat dzieci swoim rodzicom. Jest nim szansa na przepracowanie własnych problemów. Jeśli masz jakąś sferę w życiu, która nie jest poukładana, bądź pewna, że wyjdzie ona na wierzch w Twojej relacji z dziećmi. Taka jest kolej rzeczy. Dzieci w magiczny sposób doprowadzają swoich rodziców do skrajnych emocji, których dorośli do tej pory w sobie nie dostrzegali. Jakby instynktownie wiedziały, który guzik nacisnąć, żeby bomba wybuchła.

Oczywiste jest to, że emocje się w nas pojawiają. Czasem jednak są tak silne, że uniemożliwiają nam jasne myślenie. Pod ich wpływem podejmujemy działania, których później żałujemy. Reagujemy przesadnie, ale widzimy to dopiero po fakcie. Dziecko rozsypało mąkę na podłodze, a my urządzamy mu awanturę, jakby pobiło kolegę. Znasz to?

Dlaczego niektóre sytuacje wywołują w nas skrajne emocje?

Odpowiedź na to pytanie jest prosta: podświadomość.

Dana sytuacja odsyła nas do jakichś wcześniejszych wydarzeń z naszego życia, których nie byliśmy w stanie przetrawić, przepracować, nadać im sensu i dlatego została przeniesiona do podświadomości.

O co tutaj chodzi?

Każdy z nas snuje opowieść o swoim życiu. W naszą naturę wpisana jest potrzeba nadawania znaczenia wszystkiemu, co się nam przydarza. Z naszych doświadczeń tworzymy określony obraz samych siebie i swojego życia. Czasem jednak z jakiegoś powodu nie jesteśmy w stanie włączyć niektórych doznań i wydarzeń w tę opowieść. Nie potrafimy sobie z nimi poradzić, nie rozumiemy ich. Kiedy się tak dzieje?

Doświadczenia z pierwszych dwóch lat naszego życia nieomal w całości są poza naszym racjonalnym myśleniem. W tym czasie pamięć funkcjonuje jak płyta, na którą nagrywa się wszystko, co się dzieje. Doznania i emocje nie są werbalizowane, a tym samym wszystkie są nieuświadomione. Nie mogą być poddane kontroli racjonalnej części naszego mózgu.
Kiedy jakieś doświadczenie jest dla nas zbyt trudne, przytłaczające i smutne, byśmy sobie z nim poradzili w danej chwili, również zostaje zepchnięte do podświadomości. Najczęściej dotyczy to sytuacji z naszego dzieciństwa. Kiedy dziecko nie potrafi zrozumieć i nadać sensu jakiemuś wydarzeniu, często odkłada je do swojego emocjonalnego plecaka.

Wyobraź sobie taką sytuację. Mama wymyka się z domu do pracy bez pożegnania, bo myśli, że jej dziecko lepiej to zniesie, jeśli nie będzie jej widziało. Syn płacze, kiedy orientuje się, że jej nie ma. Jego opiekunka mówi do niego: Nie płacz, przecież mama niedługo wróci, nic się nie dzieje. Po co tak płakać? Taki duży chłopak, a tak płacze. Prawdopodobnie chłopiec przestanie płakać, jednak swój smutek, żal i lęk przed tym, że mama go zostawiła (chociaż wcale tego nie zrobiła), wepchnie do swojego plecaka.

Żaden dorosły nie pomógł mu w tej sytuacji zrozumieć, co się z nim dzieje, dlaczego nagle chce mu się płakać i jest przestraszony. Jego doświadczenie nie zostało opowiedziane i nazwane. Zostaje przeniesione do podświadomości. Tym samym nie może podlegać racjonalnej kontroli. Nie oznacza to, że u dziecka następuje w takiej sytuacji wielka trauma – oczywiście, że nie. Po prostu niewyrażone emocje gromadzą się w nas i nosimy je ze sobą wszędzie i zawsze.

Rozumiesz już?

Dziecko potrzebuje, by ktoś mu pomógł zrozumieć, co dzieje się dookoła niego. Jeśli nikt tego nie robi, doświadczenia zbyt trudne i przytłaczające dla niego spycha do podświadomości. Zostają tam na długie lata i są gotowe do tego, aby wyskoczyć w najmniej oczekiwanym momencie. Nawet w życiu dorosłym nie jest w stanie ich kontrolować, bo nie wie o ich istnieniu.

Ty też masz w sobie takie niezintegrowane (zepchnięte do podświadomości) doświadczenia i emocje. Wyskakują na powierzchnię właśnie wtedy, kiedy wybuchasz i sama nie rozumiesz później, dlaczego tak się zachowałaś.

Dlatego właśnie dzieci w magiczny sposób naciskają w nas odpowiednie guziki. Relacja z nimi odsyła nas do doświadczeń z naszego dzieciństwa i przywołuje nasze relacje z rodzicami. Płacz, krzyk, złość, zaczepianie rodzeństwa, niesłuchanie naszych próśb – wszystkie te zachowania naszych dzieci mogą być zapalnikiem do wybuchu. Odsyłają nas do sytuacji z naszego dzieciństwa, w których miały miejsce podobne wydarzenia lub uczucia.

Kiedy odczuwasz silne emocje w relacji z Twoim dzieckiem, to nie ono jest głównym powodem tych emocji. Wychodzą wtedy na powierzchnię stare uczucia, które nie zostały odpowiednio przeżyte i wyrażone. Twoje relacje z rodzicami są odpowiedzią na większość niezrozumiałych nawet dla Ciebie reakcji na zachowanie Twoich dzieci.

Wróćmy zatem do bohaterki z początku artykułu. Kiedy widziała swoją płaczącą córkę, nie była w stanie tego znieść. Nieomal zawsze mówiła lub robiła coś, czego później żałowała.

Co takiego się z nią działo?

Nie jesteśmy w stanie jednoznacznie określić, skąd to odczucie dyskomfortu i złości w zetknięciu z płaczącym dzieckiem. Może w dzieciństwie nie pozwalano jej płakać i musiała zawsze udawać, że wszystko jest w porządku? Może jej mama w sposób gwałtowny reagowała na jej płacz, pokazując, że takie zachowanie powinno być traktowane jako zagrożenie? To odczucie mogło również pochodzić z późniejszego okresu życia, niekoniecznie z pierwszych lat dzieciństwa.

Z dużą pewnością możemy jednak stwierdzić, że przyczyną jej gwałtownych reakcji nie było samo zachowanie jej dziecka. Bo przecież inny rodzic mógłby zareagować w takiej sytuacji zupełnie inaczej. To nie dziecko było odpowiedzialne za te emocje. Ono tylko wciskało odpowiedni guzik.

Relacje z rodzicami – jak zmienić to, co już się wydarzyło?

„Jeśli brakuje refleksji, historia lubi się powtarzać… Badania jasno pokazują, że na przywiązanie naszych dzieci do nas będzie wpływało to, czego doświadczyliśmy, kiedy byliśmy dziećmi, jeśli nie spróbujemy zrozumieć tych doświadczeń”.

Dan Siegel

Nie ma rodziców idealnych.

Po prostu nie ma.

Dlatego Twoi rodzice na pewno popełnili jakieś błędy wychowawcze, nawet jeśli bardzo się starali.

Wiele z nich wynikało z tego, czego sami nauczyli się od swoich rodziców. Często robili coś, bo byli przekonani, że to jedyny sposób, żeby nauczyć Cię, co jest dobre, a co złe. Mieli określone przekonania i przyzwyczajenia, tak samo jak Ty mieli też swoje zranienia. Nawet jeśli nie chcieli Ci zrobić krzywdy, wiele ich zachowań wypływało z emocji i doświadczeń, które zepchnęli do podświadomości. Tak samo jak u Ciebie.

Tradycyjne wychowanie w znacznej mierze opiera się na zawstydzaniu dziecka lub odbieraniu mu naszej pełnej miłości uwagi, kiedy zachowuje się w sposób niewłaściwy (tak działa karanie, zastraszanie, rozkazywanie czy metody typu karny jeżyk). Twoi rodzice mogli być przekonani, że taki sposób wychowania to jedyna szansa na to, abyś wyrosła na dobrego człowieka.

Twoje relacje z rodzicami w sposób bezpośredni wpływają na to, jaką mamą jesteś. Wszystkie nieprzepracowane, trudne dla Ciebie sytuacje z dzieciństwa mogą teraz wyskakiwać, kiedy zajmujesz się swoimi dziećmi. Pamiętaj jednak, że jesteś dorosła. To Ty jesteś odpowiedzialna za swoje zachowania. Twoje trudne relacje z rodzicami nie są w stanie zniszczyć Twojego macierzyństwa. Tylko Ty jesteś odpowiedzialna za swoją relację z dziećmi.

Pamiętaj też, że Ty sama nie jesteś i nigdy nie będziesz idealnym rodzicem. Dzieci jednak nie potrzebują perfekcyjnych rodziców. Potrzebują rodziców, którzy będą ich wspierać, patrzeć na świat ich oczami i przepraszać, kiedy popełnią jakiś błąd.

Co możesz zatem zrobić, aby Twoje relacje z rodzicami nie wpływały negatywnie na to, jaką jesteś mamą?

Wychowuj świadomie

Przyglądaj się samej sobie i swoim reakcjom. Jakie zachowania dziecka wywołują w Tobie szczególnie silne emocje? W jakich sytuacjach zwykle reagujesz w sposób, którego później żałujesz? Za każdym razem, kiedy znajdziesz taki zapalnik, możesz być pewna, że ukazuje on stare uczucia w Tobie, które nie zostały odpowiednio przeżyte.

Ja zauważyłam, że takim zapalnikiem jest każdy moment, kiedy mam poczucie, że dziecko mnie nie słucha. Zarówno kiedy nie spełnia jakiejś mojej prośby, jak i kiedy po prostu nie reaguje na to, co mówię, jakby mnie rzeczywiście nie słyszał.

Ucz się stosować metodę Stop, drop and breathe

Możesz stopniowo zmieniać swoje zachowanie, zatrzymując się w momencie kiedy wiesz, że za chwilę wybuchniesz. Więcej o tej metodzie pisałam w artykule Co daje Ci złość w relacjach z bliskimi?.

Podejmuj refleksję nad swoją własną historią

Nie jesteś w stanie zmienić tego, co już się wydarzyło. Twoje relacje z rodzicami w dzieciństwie należą do przeszłości. Możesz jednak odmienić swój sposób patrzenia na nie. Jeśli ojciec odszedł od Waszej rodziny, kiedy byłaś dzieckiem, mogłaś wtedy czuć, że to Twoja wina. Teraz jednak jesteś już dorosła i możesz zobaczyć, że jego odejście nie miało z Tobą nic wspólnego. Masz możliwość zinterpretować swoje doświadczenia w nowy sposób.

Ponadto możesz teraz przeżyć te emocje, których kiedyś nie byłaś w stanie zrozumieć. Kiedy zachowanie Twojego dziecka wywołuje Twój wybuch, pamiętaj, że część z tych uczuć pochodzi z przeszłości. Pozwól sobie je poczuć. Przyjrzyj się im. Zauważ, w jaki sposób odczuwasz je w swoim ciele. Jeśli nie masz możliwości zrobić tego od razu, bo poniosły Cię emocje, wróć do nich później. Za każdym razem, kiedy pozwolisz sobie je przeżyć, rozładowujesz część swojego emocjonalnego plecaka.

Proś o pomoc, jeśli tego potrzebujesz

Niekiedy potrzebne jest wsparcie specjalisty, by poradzić sobie z problemami z przeszłości. Czasem nieocenioną pomocą może być grupa wsparcia złożona z innych rodziców. Nie ma nic wstydliwego w szukaniu rozwiązań dla swoich trudności.

Relacje z rodzicami dla wielu osób to trudny i bolesny temat. Nie możesz jednak od niego uciec, jeśli chcesz sama być dobrą mamą dla swoich dzieci. Kiedy sama jesteś rodzicem, masz szansę odkryć swoje rany, aby móc je uleczyć. Pamiętaj o tym następnym razem, kiedy poczujesz, że Twoje dziecko znów wciska guzik powodujący wybuch.

Jak jest u Ciebie? Czy widzisz jakieś powtarzające się sytuacje, w których odczuwasz bardzo silne emocje w relacji z dzieckiem?

Nie lubię się bawić z dzieckiem – jak sobie z tym poradzić?

9 września 202017 czerwca 2016 przez Agnieszka

Mój syn po raz setny w tym tygodniu wyciągnął swoje samochodziki i zapytał: Mamo, zrobimy wyścigi? Mnie coś przekręciło się w żołądku, a przez głowę przemknęła myśl: Ileż można robić to samo?! Przywołałam jednak w pamięci wszystkie mądre książki na temat zabawy w życiu dzieci i zrobiłam to, o co mnie prosił. Czasem nie lubię się bawić z dzieckiem. Nudzi mnie to, denerwuje, a chwilami wręcz usypia. Znam jednak wartość zabawy i wiem, że może być wspaniałym narzędziem w pracy nad emocjami dziecka.

Znaczenie zabawy w życiu dzieci i rodziców

Każde dziecko posiada instynkt zabawy. Jest to świat, który zawsze stoi przed nim otworem, bez względu na okoliczności życia i aktualnie posiadane zasoby. Dla dorosłego zabawa jest rozrywką, dla dziecka – spełnia raczej funkcje podobne do pracy. Jednocześnie jest to podstawowa forma komunikowania się młodego człowieka ze światem.

Zabawa w życiu dzieci spełnia trzy podstawowe funkcje:

pozwala przećwiczyć sobie dorosłe role i umiejętności (w ten sposób uczą się pracować, gotować, sprzątać, kłócić się, opiekować się innymi itd.),
pomaga budować poczucie bliskości z drugim człowiekiem, zaspokaja potrzebę czułości i przywiązania oraz pozwala na odbudowanie kontaktu po jego zerwaniu,
pomaga wyjść ze stanu napięcia emocjonalnego, np. poprzez odtwarzanie w zabawie wydarzeń z życia w zmienionej konfiguracji sił (w zabawie to dziecko staje się surową nauczycielką, a miś – uczniem, który nie nauczył się na sprawdzian).

Zabawa przede wszystkim powinna jednak sprawiać przyjemność. Bez względu na to, jaki ładunek emocjonalny ze sobą niesie i jak głębokie treści się w niej kryją, ma dawać radość dziecku i Tobie. Skąd więc to uczucie, że nie lubię się bawić z dzieckiem?

Z perspektywy rodzica wygląda to jeszcze inaczej. Rodzicielstwo przez zabawę może pomóc w codziennych kryzysach: porannym grymaszeniu dzieci, kłopotach z dwulatkiem w czasie ataku płaczu, niepewnymi siebie trzecioklasistami, czy nastolatkami wymykającymi się spod kontroli.

Co zatem zabawa z dzieckiem może dać Tobie?

Szansę na poznanie potrzeb, uczuć i kłopotów dziecka – żaden maluch nie powie Ci: Mam problem z tym i z tym. Czy możemy porozmawiać? Zamiast tego zaprosi Cię do wspólnej zabawy, w której odegra swoje emocje lub będzie czekało na zaproszenie z Twojej strony.
Możliwość wzmocnienia jego poczucia własnej wartości i pewności siebie.
Okazję do pokazania dziecku, że jest kochane i że cieszysz się tym, że jesteś jego rodzicem.
Szansę na przełamanie własnych oporów, lęków i poczucia wstydu wobec tego, co powiedzą inni.
Nowe pokłady energii – często zmęczenie wynika z nagromadzonego w ciele napięcia wynikającego ze stresu. Beztroska zabawa z dzieckiem, siłowanki, zapasy, gonitwy, czy tańce pozwalają pozbyć się tego napięcia i sprawiają, że czujemy przypływ nowych sił. Nawet, jeśli czuliśmy wcześniej, że nie mamy ochoty na żadne harce.
Możliwość przepracowania z dzieckiem trudnych dla Was sytuacji, np. niechęć dziecka do ubierania się rano, agresywne zachowanie wobec innych dzieci, obawa przed wizytą u lekarza, trudności z nawiązywaniem relacji, zazdrość wobec rodzeństwa itd. (propozycje kilku zabaw na różne okazje znajdziesz tutaj).

Wiesz już, jak ogromne znaczenie dla Twojego dziecka i dla Twojej relacji z nim ma zabawa. Czy nadal myślisz: ale ja nie lubię się bawić z dzieckiem…? Przyjrzyjmy się zatem temu, co dzieje się w Tobie w czasie zabawy.

Dlaczego nie lubię się bawić z dzieckiem?

Rozmawiałyśmy jakiś czas temu w gronie mam o tym, jak wygląda nasz stosunek do zabawy. Okazało się, że większość z nas ma z tym duży problem! Zabawa nas nudzi, denerwuje i męczy. Towarzyszy nam poczucie: nie lubię się bawić z dzieckiem. Wkurzamy się na to, że dziecko układa nam scenariusze dotyczące tego, jak mamy się zachowywać. Irytuje nas ciągłe powtarzanie tych samych zachowań. Kiedy mam kolejny raz odgrywać scenkę z Kubusia Puchatka, na samą myśl o tym chce mi się ziewać. Myślimy sobie: mój mąż jest lepszy w tych wszystkich zabawach, niech on to robi.

Jest kilka możliwych odpowiedzi na pytanie, dlaczego nie lubię się bawić z dzieckiem. U każdej osoby może występować tylko jeden z tych powodów lub kilka z nich.

1. Konieczność przestawienia się z trybu pracy na zabawę.

Rodzic, który wraca z pracy do domu, funkcjonuje w świecie zadań do wykonania, zmęczenia obowiązkami, nagromadzonych po całym dniu emocji. On potrzebuje ciszy i spokoju. Dziecko natomiast cały dzień zbierało siły na popołudniowe szaleństwa z rodzicem. Ich potrzeby wydają się wykluczać.

2. Dziecko najbardziej potrzebuje i domaga się zabawy wtedy, kiedy rodzic ma najmniejszą na nią ochotę.

Kiedy jestem podirytowana zachowaniem dziecka, nie mam chęci się z nim bawić. Tymczasem jego zachowanie może wynikać z potrzeby bliskiego kontaktu ze mną. Odmawiając mu zabawy, tym samym pogłębiam jego poczucie izolacji.

3. Rodzic nie ma ochoty na zabawę, kiedy czuje się odrzucony przez dziecko, kiedy jest w jakiś sposób zraniony jego zachowaniem.

Często potrzeba zabawy przejawia się w zachowaniach, które paradoksalnie odpychają rodzica od dziecka: sprzeciwianie się każdej decyzji, ignorowanie, krzyk lub płacz.

4. Rodzic czuje się niezręcznie wobec zachowania dziecka w zabawie.

Kiedy dziecko udaje, że wszystkie przedmioty to karabiny, czy odkrywa intymne części ciała lalki, dla dorosłego może być to stresujące. Kiedy rodzic nie wiem, jak się wtedy zachować, wycofuje się lub karze dziecko za takie zachowanie.

5. Zabawa nudzi dorosłego, który ma dość powtarzania wciąż tych samych czynności i słów.

6. Dorosły odczuwa irytację i żal związane z tym, że sam nie doświadczył zabawy z rodzicami.

Spędzanie czasu ze swoim dzieckiem przywołuje na myśl wydarzenia z dzieciństwa, w których nie było miejsca na spontaniczną radość i beztroskę.

7.Zabawa budzi wiele trudnych emocji u rodzica.

Może to być frustracja, uraza, złość, niepokój, czy zmęczenie. Ponieważ nie chce on ich przeżywać, rezygnuje z takiej formy spędzania czasu z dzieckiem.

„Wielu rodziców tak mówi o swoich zabawach z dziećmi: I tak już poświęca się im więcej uwagi, niż ja kiedykolwiek otrzymywałem w dzieciństwie… Nikt nigdy się ze mną tak nie bawił… Jestem zbyt zmęczona po pracy i opiece nad dziećmi, by się jeszcze z nimi bawić… Próbuję się z nimi bawić, ale zaczyna strasznie chcieć mi się spać… Jak mam się bawić, skoro mam tyle pracy do zrobienia?”

„Rodzicielstwo przez zabawę”, Lawrence J. Cohen

Jak sobie radzić ze swoją niechęcią do zabawy?

Wiesz już, jakie znaczenie ma zabawa.

Zdajesz sobie też sprawę z tego, co Cię od niej odciąga.

Ale co dalej? Jak przezwyciężyć swoją niechęć?

Mnie nie zawsze się to udaje. Są takie chwile, kiedy jestem tak podirytowana zachowaniem syna, że zupełnie nie w głowie mi zabawy. Słyszę wtedy w środku cichy głos: Po co to robisz? Przecież wiesz, że jak zaczniesz krzyczeć, sytuacja tylko się pogorszy. Zrób z tego zabawę, powygłupiaj się, a wszystko się od razu zmieni!

Nie zawsze słucham tego głosu. I zwykle cierpię z tego powodu. Syn nadal nie chce mnie słuchać, sytuacja robi się coraz bardziej napięta, a ja coraz bardziej zdenerwowana.

Zabawa z dzieckiem to wysiłek. Aby pokonać w sobie poczucie, że nie lubię się bawić z dzieckiem, możesz wykonać następujące kroki.

Zauważ emocje, które Ci towarzyszą.

Przyjrzyj się sobie, kiedy jesteś z dzieckiem. Jak się wtedy czujesz? Które zabawy Cię nudzą, które irytują i drażnią? Nie neguj tych emocji, nie zaprzeczaj im. Po prostu je zauważ.

2. Znajdź osobę, która Cię wysłucha

Abyś mogła poradzić sobie z tymi uczuciami, potrzebujesz towarzyszenia drugiej osoby dorosłej. Każdy z nas ma tendencję do ukrywania swoich emocji. Dlatego zabawa stanowi dla nas wyzwanie: sprawia, że te emocje z nas wychodzą (podobnie, jak dzieje się to w przypadku dzieci). Jeśli chcemy się bawić, musimy rozluźnić napięte mięśnie, rozładować zmartwienia, dać ujście skrywanym łzom. Nie ma innego wyjścia.

Jest to proces, który pochłania wiele naszych sił. Pomagamy dziecku, a później potrzebujemy, aby ktoś pomógł nam. Czas spędzony w ten sposób opróżnia nasz kubek na miłość. Musisz mieć miejsce, w którym możesz go napełnić.

Świetnym sposobem na naładowanie swoich rodzicielskich baterii jest rozmowa z drugą osobą dorosłą. Muszą być jednak spełnione określone warunki. Konieczna jest szansa, aby wypowiedzieć wszystko, co się w Tobie dzieje, bez przerywania, pocieszania czy zaprzeczania Twoim uczuciom. Chodzi więc o to, abyś została wysłuchana.

Możesz zwrócić się z tym do męża, przyjaciółki czy terapeuty. Jeśli rozmawiasz z przyjaciółką, zapewnij jej to samo i wysłuchaj jej.

Rozmawiając w ten sposób z innym rodzicem odkryjesz, że nie tylko Ty zmagasz się z trudnościami w kontaktach z dzieckiem. Silne emocje towarzyszą wszystkim rodzicom. Warto posłuchać innych i zobaczyć, że nie jesteś w tym sama. Wielu rodziców może Ci powiedzieć: Ja też nie lubię się bawić z dzieckiem.

Przykładowe pytania, które możecie sobie zadać:

Co pamiętasz z okresu własnego dzieciństwa?
Jakie wiążesz z dzieckiem nadzieje i oczekiwania?
Co jest dla Ciebie najważniejsze w byciu rodzicem? Jakie jasne punkty dostrzegasz w tym doświadczeniu?
Jakie są ciemne strony bycia rodzicem?

3. Poświęć regularnie czas na zabawę z dzieckiem.

Po prostu spędźcie ze sobą nieco czasu. Wygłupiajcie się, róbcie miny, tańczcie razem, ganiajcie się po domu. Pozwól dziecku, aby to ono wybrało motyw zabawy i jej styl.

4. Jeśli odczuwasz nudę, włącz do zabawy element budowania więzi.

W czasie nudnych dla Ciebie zabaw przytulajcie się, uściśnijcie sobie ręce, pocałujcie się, powiedz dziecku, co w nim cenisz.

5. Odpowiedz na fantazję dziecka.

Dzieci do zabawy bez skrępowania włączają postaci, które kłamią, zabijają, kradną albo umierają. Nie uciekaj przed tymi tematami. Jeśli córka przydziela Ci rolę złej macochy, odegraj ją na tyle, na ile potrafisz. Przez takie zachowania dziecko przepracowuje w sobie trudne dla niego tematy.

Daj mu również możliwość kontrolowania sytuacji. W Waszym domu to Wy, rodzice, ustalacie zasady i ich pilnujecie. Pozwól, aby chociaż w zabawie doświadczyło poczucia sprawczości i decydowania o tym, co się dzieje z nim i z Tobą.

6. Odłóż na bok swoje przyzwyczajenia zabawowe.

Obserwuj potrzeby dziecka i podążaj za nimi. Wyłącz u siebie chęć rywalizacji – Twoja wieża z klocków nie musi być najwyższa, a bieg w wyścigu najszybszy. Dzieci w zabawie potrzebują odczuć, że są silne, szybkie, zwinne – w życiu codziennym często czują się przestawiane z kąta w kąt. Daj mu doświadczyć, że jest silniejsze od Ciebie i może rozłożyć Cię na łopatki. Twoim zadaniem jest pomóc mu w budowaniu poczucia własnej wartości. Życie samo da mu mnóstwo okazji do przegrywania i doświadczania porażki.

Czasem nie lubię się bawić z dzieckiem. Nudzi mnie to, denerwuje, a chwilami wręcz usypia. Znam jednak wartość zabawy i wiem, że może być wspaniałym narzędziem w pracy nad emocjami dziecka. Paradoksalnie często pełne zaangażowanie w zabawę sprawia, że wracają mi siły, poprawia się nastrój i czuję się znacznie lepiej. Zyskują nie tylko moje dzieci, ale ja sama.

Dlaczego przytulenie jest lepsze niż karny jeżyk?

9 września 202013 czerwca 2016 przez Agnieszka

W przeszłości oglądałam czasem program Superniania. Patrzyłam na dzieci krzyczące na rodziców, rzucające zabawkami, gryzące i bijące rodzeństwo. Żywioł nie do opanowania przez opiekunów. Pojawienie się Supernianii było dla nich jak światełko w tunelu. W kilka dni na nowo wprowadzała ład i spokój w rodzinne życie. Stosowała w tym celu między innymi karny jeżyk, ucząc rodziców i telewidzów, że jest to metoda skuteczna i dobrze wpływająca na dziecko. Wtedy myślałam, że skoro ten sposób działa, to można go stosować, szczególnie w tak trudnych przypadkach wychowawczych.

Co to jest karny jeżyk?

To spolszczona wersja amerykańskiego time out. Ta metoda wychowawcza polega na odseparowaniu dziecka od pozytywnego wzmocnienia po jego niewłaściwym zachowaniu. W tym wypadku pozytywnym wzmocnieniem jest uwaga rodzica – dziecko zostaje zaprowadzone do miejsca, w którym ma zostać na kilka minut samo, by się uspokoić i przemyśleć swoje zachowanie.

Wyobraź sobie, że Twój syn rzuca zabawkami po pokoju. Wie, że nie powinien tego robić – wiele razy już to od Was słyszał. Przypominasz mu jeszcze raz, żeby tego nie robił. On patrzy Ci prosto w oczy, śmieje się i znów rzuca, tym razem w Twoją stronę. Pora na karny jeżyk.

Po odsiedzeniu kilku minut idziesz do syna i pytasz: Dlaczego siedziałeś na karnym jeżyku? Dziecko odpowiada. Czy będziesz dalej tak się zachowywał? Syn mówi, że nie. Przytulacie się i historia kończy się szczęśliwie.

Ale czy w rzeczywistości na pewno tak to wygląda?

Skąd bierze się niewłaściwe zachowanie dziecka?

Pomyśl o swoim własnym zachowaniu. Kiedy działasz w sposób, który rani lub denerwuje innych?

Zwykle są dwa powody: emocje, z którymi nie umiemy sobie poradzić lub niezaspokojona, ważna dla nas potrzeba.

Tak samo jest z dziećmi.

Kiedy syn rzuca zabawką, patrząc Ci w oczy, nie robi tego po to, by Cię zdenerwować. On widzi, że się złościsz, a robi to pomimo Twoich słów i uczuć. Jego celem nie jest zepsucie Twojego humoru i słuchanie Twoich krzyków po raz dwudziesty tego dnia. Wiem, że czasem trudno w to uwierzyć, ale wcale nie robi tego specjalnie.

Dzieci mają naturalną skłonność do słuchania swoich rodziców i podążania za nimi. Jest to wpisane w naszą naturę: w innym wypadku gatunek ludzki już dawno przestałby istnieć. Dziecko chce Cię słuchać i robić to, co sprawia Ci radość. O ile nie jest zalewane przez emocje, z którymi sobie nie radzi, a jego ważne potrzeby są zaspokojone.

Zatem każde niewłaściwe zachowanie dziecka jest symptomem czegoś innego. Może jest głodne lub niewyspane? Może ktoś wyrwał mu z ręki zabawkę na placu zabaw i poczuło się zagrożone, bo zabrano mu jego własność? Może czuje, że kontakt między Tobą a nim jest zbyt słaby, bo nie widzieliście się przez kilka godzin w ciągu dnia (Ty byłaś w pracy, a ono w przedszkolu)?

Człowiek zachowuje się źle, kiedy czuje się źle. Dotyczy to zarówno dzieci jak i dorosłych.

Jeszcze raz powtarzam: dziecko chce Cię słuchać, jeśli czuje bliski kontakt z Tobą (jego potrzeba więzi jest zaspokojona) i nie przejęły nad nim kontroli silne emocje.

Mózg człowieka intensywnie rozwija się do ok. szóstego roku życia. W zasadzie to zmienia się przez całe nasze życie, zależnie od działań, które podejmujemy. Jednak do szóstego roku życia rozwija się kora przedczołowa, która odpowiada za racjonalne myślenie i zdolność kontrolowania emocji. Trzyletnie dziecko nie potrafi w pełni kontrolować swojego zachowania, ponieważ jego mózg nie jest odpowiednio ukształtowany. Co więcej, nie potrafi samo kontrolować swoich emocji i poradzić sobie z nimi. Kiedy coś go złości, nie rozumie, co się z nim dzieje, nie umie samo się uspokoić.

Co zatem dzieje się, kiedy zostaje odesłane na karny jeżyk?

Intencją rodzica jest dać dziecku czas na ochłonięcie i uspokojenie się. Nauka jednak mówi, że ono samo nie potrafi tego zrobić. Możliwe są zatem dwa główne scenariusze:

tak zwane strong-willed child (dziecko o silnej woli, które nie lubi podporządkowywać się innym) będzie się buntowało, krzyczało i wyrywało; samo zaprowadzenie go na karny jeżyk będzie wielką walką o to, kto jest silniejszy, a proces uspokajania się może trwać nawet kilka godzin,
bardziej uległe dziecko zaprzestanie złego zachowania, a swoje trudne uczucia zepchnie do emocjonalnego plecaka, z którego wyskoczą później, zupełnie niekontrolowane.

Elementem wspólnym obu tych scenariuszy jest fakt, że relacja pomiędzy Tobą a dzieckiem zostanie nadszarpnięta. Odsyłając dziecko po niewłaściwym zachowaniu dajesz mu przekaz, że nie chcesz być z nim w jego trudnych emocjach i ma sobie z nimi radzić sam. Ty masz dobre intencje, jednak dla dziecka będzie to zawsze kara i pewnego rodzaju odrzucenie. W ten sposób kontakt i zaufanie pomiędzy Wami zostają przerwane. Zostawiając je samo z jego emocjami pozwalasz, by Wasza więź słabła.

Pamiętasz, kiedy dziecko CHCE Cię słuchać i spełniać Twoje prośby? Widzisz już paradoks myślenia, że karny jeżyk jest lekiem na dziecięce niewłaściwe zachowania?

Jak dzieci uczą się regulować swoje emocje?

Człowiek zachowuje się źle, kiedy czuje się źle.

Między innymi dlatego tak ważne jest, byśmy pomagali naszym dzieciom nauczyć się kontrolować swoje emocje.

Jak to zrobić?

Kiedy człowiek rodzi się, jego mózg i układ nerwowy nie są w pełni rozwinięte. Kształtują się stopniowo, odpowiadając na to, co dzieje się w otoczeniu. Przeczytaj uważnie to, co teraz napiszę. Umiejętność kontrolowania emocji u Twoich dzieci kształtuje się w relacji z Wami, ich rodzicami (osobami, które spędzają z nimi najwięcej czasu). Nie jest to tylko proces psychologiczny, ale również fizjologiczny. Układ limbiczny dziecka (odpowiada za emocje) dostraja się do Twojego układu limbicznego. Hormony wydzielane przez dziecko pojawiają się w odpowiedzi na hormony wydzielany przez Twoje ciało.

Przeczytaj jeszcze raz to zdanie: umiejętność kontrolowania emocji u Twoich dzieci kształtuje się w relacji z Wami. To w znacznej mierze od Ciebie i Twojego męża zależy, co Twoje dziecko jako dorosły będzie robiło ze swoją złością, rozczarowaniem, smutkiem czy żalem. Jeśli reagujesz na wszystko jak na sytuacje alarmowe, ciągle wpadając w złość, Twoje dziecko również będzie patrzyło na świat jak na bezustanne zagrożenie.

Wróćmy zatem do przytoczonej sytuacji. Syn rzuca zabawkami. Kierują nim jakieś trudne emocje, z którymi nie umie sobie poradzić. Odsyłasz go na karny jeżyk, licząc na to, że tam się uspokoi i wyciszy. Co się jednak dzieje? Dziecko zostawione samo ze swoimi emocjami nie ma obok siebie nikogo, do kogo mogłoby się dostroić. Na tym etapie potrzebuje, aby ktoś z zewnątrz pokazał mu, jak się złościć, by nie robić krzywdy sobie i innym. Nie jest w stanie samodzielnie uspokoić się i w sposób konstruktywny poradzić sobie ze złością.

Dlatego albo neguje swoją złość i wypiera ją do podświadomości, albo daje się jej ponieść i płacze, krzyczy, kopie, gryzie, rzuca się na ziemię przez bardzo długi czas.

W jaki sposób pomóc dziecku w trudnych emocjach?

Dr Laura Markham proponuje stosować się do kilku wskazówek zawartych w angielskim akronimie SHARE (dzielić):

Soothe (uspokajaj) – pomóż dziecku się uspokoić: kiedy płacze, przytul je (jeśli w tym momencie na to pozwala), weź na ręce, pocałuj, bądź blisko, przemawiaj spokojnym tonem; tylko w ten sposób dziecko stopniowo uczy się uspokajać samo. Może się zdarzyć, że w danej chwili nie będzie chciało być przytulone (odpycha cię, próbuje ugryźć, uderzyć). Nie rób nic na siłę, powiedz: Rozumiem, że jesteś zdenerwowany. Jestem obok ciebie, nie zostawię cię samego w trudnych uczuciach. Jeśli będziesz chciał, możesz się do mnie przytulić. Usiądź metr lub dwa od niego i poczekaj.
Help (pomagaj) – ucz dziecko, jak radzić sobie z emocjami: nazywaj je, tłumacz dziecku jego własne zachowania.
Allow (dopuszczaj) – pozwalaj, aby dziecko wyraziło każdą swoją emocję; stawiaj granice zachowaniom, a nie emocjom.
Regulate (reguluj) – ucz się panować nad swoimi emocjami.
Empathize (empatyzuj) – okazuj empatię dla wszystkich uczuć dziecka, nawet jeśli musisz postawić granicę jego zachowaniom; empatię możesz okazać zarówno przez słowa, jak i ton głosu. Ten punkt jest bardzo ważny i dotyczy dzieci w każdym wieku: ucz się patrzeć na daną sytuację oczami dziecka i okaż, że rozumiesz, co się z nim dzieje.

Jeśli będziesz dzielić (SHARE) doświadczenie dziecka, pomożesz mu uczyć się trudnej sztuki rozpoznawania swoich uczuć, nazywania ich i odpowiedniego wyrażania. Tę metodę możesz stosować wobec dzieci w każdym wieku. Im starsze dziecko, tym więcej możesz z nim rozmawiać o tym, co się wydarzyło na każdym etapie trudnej sytuacji, przez którą przechodziliście.

Trudne zachowania dziecka wynikają z jego uczuć lub niezaspokojonych potrzeb (np. bliskiej więzi). Jeśli rodzic zostawi dziecko samo sobie po niewłaściwym zachowaniu (na karnym jeżyku lub w jakikolwiek inny sposób), możliwe, że zmieni się jego zachowanie. Jednak więź na tym ucierpi. Tym samym w dłuższej perspektywie zachowanie może się pogorszyć.

Światełkiem w tunelu dla rodziców nie są metody typu karny jeżyk. Jest nią nawiązywanie bliskiej relacji z dzieckiem tak, by ono chciało spełniać prośby rodzica. Możesz to osiągnąć, jeśli będziesz regulować swoje własne emocje, okażesz empatię i pozostaniesz blisko, gotowa do przytulenia, jak tylko żywioł przeminie.

Jakie są Twoje sposoby na nawiązywanie bliskiej relacji z dzieckiem?

Sposoby, aby zadbać o siebie wśród obowiązków

9 września 20209 czerwca 2016 przez Agnieszka

Nasz starszy syn ostatnio nie chciał spać w ciągu dnia. Codziennie ma prawie dwie godziny drzemki. Jego odpoczynek to również mój odpoczynek. Kiedy nie mógł zasnąć, poczułam złość i frustrację. Zaczęłam odzywać się do niego nieuprzejmie. Było mi tak przykro, że nie będę miała moich dwóch godzin przerwy! Po chwili odetchnęłam głęboko i zastanowiłam się: jak zadbać o siebie w tej konkretnej sytuacji?

Co przychodzi Ci do głowy, kiedy myślisz o tym, jak zadbać o siebie? Standardowa odpowiedź kobiety dotyczy najczęściej wyglądu zewnętrznego, ewentualnie czasu tylko dla siebie, bez stałej obecności dzieci, ich kłótni, krzyków i próśb. Te sprawy są niezmiernie ważne. Wiemy jednak, że niekiedy są nieosiągalne na danym etapie życia.

Czy zatem nie możesz zadbać o siebie, jeśli nieomal zawsze są obok Ciebie dzieci?

Dlaczego powinnaś zadbać o siebie?

Wróćmy jednak do początku.

Jeśli pojawiła się w Twojej głowie myśl, że zajęcie się sobą to egoizm, zamierzam wyprowadzić Cię z błędu. Oczywiście, istnieje przesadna forma skupiania się na sobie i zapominania o innych. Nie o tym jednak teraz mówię. Chodzi mi o zaopiekowanie się sobą tak, jak opiekujesz się swoimi dziećmi. Jesteś uważna na ich potrzeby, słuchasz ich i troszczysz się, by czuły się najlepiej, jak to możliwe. Spełniasz ich prośby, jeśli uznasz, że są uzasadnione i ważne.

Tak samo powinnaś opiekować się sobą.

Tylko wtedy możesz być szczęśliwa i gotowa do tego, aby dawać swój czas, troskę i miłość innym. Musisz zadbać o siebie, ponieważ:

jesteś w stanie regulować emocje wtedy, kiedy znasz swoje potrzeby i uczucia,
jeśli Twoje najważniejsze potrzeby nie będą zaspokajane, przejmą nad Tobą kontrolę złość, żal i poczucie pokrzywdzenia,
kiedy nie dbasz o siebie, uczysz swoje dzieci, że opieka nad samym sobą nie jest ważna,
umiejętność regulowania swoich emocji (np. panowanie nad złością) u Twoich dzieci w największym stopniu zależy od Twoich umiejętności w tej dziedzinie; jeśli nie zadbasz o siebie, nie jesteś w stanie panować nad złością,
bez tego czujesz się przemęczona, niezrozumiana, osamotniona itd. – tracisz radość z bycia rodzicem,
Twoje dziecko łatwiej i chętniej z Tobą współpracuje, jeśli Ty jesteś spokojna, zrelaksowana, radosna i dobrze się czujesz sama ze sobą,
bez tego nie będziesz w stanie okazać cierpliwości dzieciom i cieszyć się nimi,
życie jest zbyt krótkie, by przeżyć je w poczuciu zmęczenia i smutku.

Cofnijmy się do mojej opowieści. Wiedziałam, że potrzebuję chwili wytchnienia od czasu spędzonego z Frankiem. Brak drzemki odebrałam więc jako atak na moją potrzebę. Dlatego poczułam złość i zaczęłam być nieuprzejma dla niego. Kiedy spokojnie o tym pomyślałam, doszłam do wniosku, że mam prawo do odpoczynku! Przeprosiłam syna za to, że byłam dla niego nieprzyjemna. Powiedziałam mu, że kiedy on śpi, ja też zawsze odpoczywam i że potrzebuję tego czasu. Dlatego przez najbliższą godzinę nie będę się z nim bawiła. Możemy pójść na balkon, będę blisko niego, ale chcę wypić spokojnie kawę i poczytać.

Przez pierwsze 15 minut co chwilę mnie o coś prosił. Mamo, poczytasz mi? Mamo, pobaw się ze mną samochodem! Mamo, kiedy będziesz się ze mną bawić? Za każdym razem spokojnie odpowiadałam mu, to co wcześniej. To jest czas na mój odpoczynek i może pobawić się sam. Po pewnym czasie rzeczywiście zajął się sobą i bawił się nawet dłużej, niż przewidziana przeze mnie godzina.

Zdaję sobie sprawę, że nie zawsze jest tak łatwo. Z młodszym synem nie jestem w stanie jeszcze komunikować się w ten sposób. Chodzi jednak o zatrzymanie się na swoich emocjach i tym, czego w danej chwili potrzebuję. Wtedy mogę zadać sobie pytanie: Jak tę potrzebę zaspokoić?

Jeśli staniesz na krawędzi, możesz wpaść w przepaść. Jeśli dopuszczasz do sytuacji wyczerpania swoich zasobów fizycznych i emocjonalnych, możesz wybuchnąć i nie być w stanie kontrolować samej siebie. Jesteś dorosła i Twoja odpowiedzialność polega na tym, aby nie zbliżać się do krawędzi. To Twoje zadanie, aby zatroszczyć się o swój stan emocjonalny i fizyczny. Ty jesteś za to w pierwszej kolejności odpowiedzialna – nie Twój mąż, rodzice lub Twoje dzieci. Ty sama.

Jak zadbać o siebie, kiedy nie ma na to czasu?

Kobiety, które znam, często mówią, że ledwo pamiętają, jak się nazywają i naprawdę nie mają czasu, aby zająć się sobą. Jeśli jednak tego nie zrobisz, Ty sama i Twoja rodzina bardzo na tym stracicie.

Za dr Laurą Markham powtarzam, że są dwa główne sposoby, aby zatroszczyć się o siebie w codziennym życiu.

Zmień to, co robisz.

Nie masz możliwości wyjechać z domu sama na kilka dni i dlatego uważasz, że nie możesz zatroszczyć się o swoje potrzeby? Przestań zakładać, że konieczne jest jakieś wielkie rozwiązanie, które zmieni wszystko. Nie jest to realne, więc nie trać czasu na takie myślenie.

Zamiast tego opiekuj się sobą poprzez drobne gesty w ciągu całego dnia. Zatroszcz się o siebie w różnych sferach:

fizjologicznej – zapewnij sobie maksymalną ilość snu; dbaj o to, by pić dużo wody i jeść zdrową żywność, która doda Ci energii, a nie ją zabierze; ruszaj się, by dbać o swoje ciało (ganianie się z dziećmi, tańce i spacery z nimi też się liczą); pamiętaj też, że bardzo duże znaczenie dla Twojego samopoczucia ma Twój oddech – czasem wystarczy wziąć kilka głębokich wdechów i wydechów, by się uspokoić lub ucieszyć tym, co dzieje się dookoła Ciebie;
emocjonalnej – świętuj swoje małe sukcesy (wystarczy powiedzieć do siebie w duchu: Świetnie sobie z tym poradziłaś!), ucz się regulować swoje emocje (w tym również złość), wybaczaj sobie błędy i porażki,
społecznej – pamiętaj o kontakcie z przyjaciółmi (może warto odświeżyć jakieś dawne znajomości?), wybierz się na spotkania mam z dziećmi;
intelektualnej – dostarczaj sobie mądrych treści, które skłonią Cię do refleksji i będą Cię rozwijać (czytaj, słuchaj podcastów, bierz udział w wydarzeniach online lub na żywo),
duchowej – jeśli wierzysz w Jezusa, módl się i czytaj Pismo Święte, uczestnicz w życiu jakiejś wspólnoty religijnej; jeśli nie jesteś osobą wierzącą, pomyśl o innej formie dbania o swojego ducha – może rozmyślanie, kontakt z przyrodą itd.

Jak to jest u mnie? Staram się chodzić spać maksymalnie o 23 (wstaję ok. 7 rano, zależnie od tego, ile śpią synowie). Dbam o to, co jemy w naszym domu i piję dużo wody. Pracuję nad swoimi emocjami, uczę się panować nad złością. Doceniam samą siebie za to, co dobrze zrobię, lubię mówić dobrze o sobie. Dzwonię do moich przyjaciółek, które mieszkają w innych miastach i często spotykamy się z przyjaciółmi i rodziną, która mieszka bliżej. Czasem wychodzę zupełnie sama na kawę do kawiarni. Dużo czytam, słucham, biorę udział w kursach online. Często proszę o pomoc przy dzieciach inne osoby. Modlę się, czytam Pismo Święte i razem z mężem uczestniczymy w wydarzeniach religijnych.

Brzmi idealnie, wiem. W rzeczywistości mam lepsze i gorsze dni. Niekiedy czuję się przemęczona obowiązkami, jestem smutna i jest mi źle z samą sobą. Z różnych powodów zdarza mi się nie wysypiać. Jestem wtedy nieuprzejma wobec dzieci i męża, czepiam się o drobnostki i mam ochotę krzyczeć. Mam dni, kiedy w ogóle nie potrafię zadbać o siebie. Nie jestem perfekcyjna.

Tym, co mi pomaga, jest nawyk częstego przyglądania się temu, jak się czuję i co się we mnie dzieje. Zachęcam Cię do tego samego. Zrób sobie jednodniowe ćwiczenie: nastawiaj alarm w telefonie co godzinę. Za każdym razem, kiedy usłyszysz jego dźwięk, zostaw na minutę lub dwie to, co aktualnie robisz i zapytaj siebie: Jak się w tej chwili czuję? Co się we mnie dzieje? Czego potrzebuję w tym momencie, aby poczuć się dobrze?

Jeśli nie masz czasu, aby zatrzymać się na minutę i wykonać ważną dla Ciebie czynność, to znak, że powinnaś dokonać jakichś zmian w swoim życiu. Bez poznawania swoich emocji i potrzeb nie możesz być osobą, jaką chciałabyś być.

2. Zmień to, co myślisz

Od Twojego sposobu myślenia zależy, w jakich kolorach widzisz codzienność. Możesz zadbać o siebie, pielęgnując w sobie dwie postawy.

Współczucie dla innych i samej siebie

Nikt z nas nie jest idealny. Popełniamy błędy i sprawiamy przykrość inny ludziom. Jeśli wciąż wypominasz samej sobie to, co zrobiłaś źle, tym samym negujesz to, co w Tobie dobre. Przyjrzyj się słowom, które wypowiadasz do innych i do siebie – jak wiele jest w nich krytyki i poprawiania błędów, a jak dużo zrozumienia i wsparcia? Ty również zasługujesz na to, byś samą siebie traktowała ze współczuciem.

Wdzięczność

Badania pokazują, że wdzięczność redukuje stres i poprawia samopoczucie. Kiedy skupiasz się na tym, co pozytywne, zmienia się Twoje nastawienie do ludzi. Jesteś bardziej radosna i masz więcej ochoty do życia. Z entuzjazmem podchodzisz do swoich bliskich.

Znajdź jakiś sposób na pielęgnowanie wdzięczności. Prowadź swój pamiętnik wdzięczności; mów swoim dzieciom i mężowi, za co chcesz im podziękować; tuż przed snem przypomnij sobie, co sprawiło Ci radość w tym dniu.

Wdzięczność za dobro mnoży pozytywne rzeczy. Im więcej dziękujesz, tym więcej masz powodów do bycia wdzięczną.

Nie jesteś w stanie zmienić wszystkiego od razu. Nawet nie próbuj, bo tylko się sfrustrujesz. Wybierz jeden, niewielki krok, który możesz wykonać jeszcze dziś. Jak możesz zadbać o siebie? Zdecyduj się na wprowadzenie jednej, drobnej zmiany w Twoim zachowaniu lub myśleniu. Praktykuj tę zmianę, ćwicz ją, a następnie przejdź do kolejnej.

Co Ty chciałabyś zmienić w Twojej trosce o samą siebie?

Wewnętrzna harmonia – najważniejsze zadanie mamy

9 września 20207 czerwca 2016 przez Agnieszka

Jako mama każdego dnia wykonujesz setki różnych czynności: dbasz o to, by dzieci zjadły, dobrze się ubrały, wyspały się, przygotowały się do szkoły; rozmawiasz z nimi o ich problemach, uczysz nowych umiejętności… Które z tych zadań jest najważniejsze? Paradoksalnie Twoje najważniejsze zadanie dotyczy Ciebie samej, a nie Twoich dzieci. Jest nią Twoja wewnętrzna harmonia.

Zapraszam na wpis gościnny, którego autorką jest Monika Myszka-Wieczerzak ze strony Dom Dobre Miejsce.

Wewnętrzna harmonia – klucz do szczęśliwego domu

Jestem pewna, że skoro jesteś mamą, to leży Ci na sercu dobro Twoich dzieci. Przypuszczam, że podobnie jak ja, marzysz o tym, by Twój dom był dobrym miejscem dla Twojej rodziny.

Niezależnie od tego, czy mieszkasz w małym domku z ogródkiem czy na dużym blokowisku, czujesz się jako matka odpowiedzialna nie tylko za materialną przestrzeń, która roztacza się wokół Twojej rodziny, ale przede wszystkim – za jakość Waszych wzajemnych relacji. Przecież wszystkie wiemy, że prawdziwy dom to coś więcej niż dach i przysłowiowe cztery ściany. To więź, miłość i oddanie, jakie tworzą się pomiędzy ludźmi, którzy decydują się na życie razem i wspólne wychowywanie potomstwa.

Czy jest więc jakiś prosty przepis na to, by nasze domy stawały się dobrym miejscem i byśmy czuły się naprawdę szczęśliwe i spełnione w tej przestrzeni wzajemnych relacji? Co możesz zrobić jako matka, by znacząco podnieść jakość Twoich stosunków z pozostałymi domownikami?

Myślę, że kluczem jest Twoja wewnętrzna harmonia.

Moje osobiste doświadczenie

Od siedmiu lat jestem mamą i obserwuję na co dzień, jak moja wewnętrzna harmonia rzutuje na relacje z pozostałymi członkami rodziny. Jeśli pozostaję w zgodzie z moimi najgłębszymi wartościami i potrzebami, potrafię zdobyć się na wyżyny empatii wobec najbliższych, moja cierpliwość rozciąga się do niewyobrażalnych rozmiarów, a mój spokój promieniuje na całe otoczenie. Gdy jednak choć przez chwilę zapomnę o sobie (a wciąż zdarza mi się to dość często), tracę entuzjazm i radość, które wcześniej odnajdywałam w moim macierzyństwie. Nasze domowe życie zamienia się w pole walki, na którym nie ma wygranych.

Czas, który spędziłam w domu, opiekując się dziećmi, pokazał mi, że moją największą pasją jest inspirowanie innych mam do tego, by z odwagą brały życie w swoje ręce i nie bały się szukać w macierzyństwie przestrzeni dla siebie. Blog o nazwie DoM Dobre Miejsce, którego tworzę od czterech lat, ewoluował razem ze mną i teraz mogę powiedzieć, że dopracowałam się autorskiego projektu rozwojowego zachęcającego mamy, by wewnętrzna harmonia stała się ich priorytetem.

Od pół roku prowadzę Grupę Warsztatową na Facbooku o nazwie Dom Dobre Miejsce, gdzie z innymi mamami pracujemy nad wnętrzem w oparciu o metaforę Domowych Pomieszczeń. Zadaję w niej mamom kluczowe pytania, którymi staram się otworzyć je na świat ich bogatego wnętrza, tak aby mogły zyskiwać więcej przestrzeni dla siebie.

Ty też możesz znaleźć przestrzeń dla siebie

Dobrze wiem, że bycie mamą wymaga czasem chwilowego zapominania o sobie i koncentrowania uwagi na tym, co zewnętrzne. Tu nie chodzi tylko o wypełnianie takich domowych obowiązków, jak: gotowanie, pranie, sprzątanie i odbieranie dzieci z przedszkola. Pewnie sama masz świadomość, że wielką sztuką pośród tych wszystkich bombardujących nas w domowej rzeczywistości spraw jest pamięć o tym, dla kogo tak się staramy. Dla naszych dzieci – oczywiście!

Zapewne nieraz doświadczyłaś tego, że zamiast ścierać podłogę, trzeba wcześniej zająć się emocjami płaczącego trzylatka, dla którego rozlana szklanka mleka to życiowy dramat. Zakładam, że jeśli Twoje pociechy nie osiągnęły jeszcze wieku trzech lat, ścieranie podłogi jest dla Ciebie jeszcze odleglejszą perspektywą. My, mamy – zwłaszcza te świadome, jak ważna jest jakość więzi zbudowanej z potomstwem – dokładnie wiemy, że od posprzątanego mieszkania ważniejsza jest nasza pomoc w zaspokajaniu emocjonalnych potrzeb naszych pociech.

Nasze dzieci – tak nam bliskie – to jednak odrębne światy, a każda próba empatycznego wniknięcia w nie kosztuje wiele energii. Tak, to bardzo ważne zadanie macierzyństwa – budowanie pomostów uwagi łączących nas z odrębnym światem naszych ukochanych dzieci. Nie można w tym jednak zapominać o sobie.

Jak często pamiętasz w swoim macierzyństwie o samej sobie?
Czy znajdujesz czas i przestrzeń na to, by skoncentrować się nie tylko na domowych obowiązkach i rozwiązywaniu problemów swoich dzieci, lecz na tym, czego Ty chcesz, pragniesz i potrzebujesz?
Czy wiesz, że nie jesteś w stanie być dobrą mamą, jeśli nie zadbasz o siebie?

Prawda jest taka, że Twój dom może dobrze funkcjonować tylko wtedy, kiedy Ty sama wewnętrznie dobrze funkcjonujesz. Konflikty, które nosisz w sercu, szybko przełożą się na szereg napięć w Twojej rodzinie. Twoje wewnętrzne nieuporządkowanie uniemożliwi Ci skuteczne opanowanie domowego bałaganu. Zaniedbane potrzeby dadzą o sobie znać w najmniej oczekiwanym momencie, powodując między Tobą a resztą domowników niepotrzebny rozdźwięk.

Dlatego pierwszym krokiem, do którego pragnę Cię zachęcić, jest wyrobienie w sobie nawyku częstego, regularnego kontaktowania się ze swoim wnętrzem. Pamiętaj o tym, gdzie mieszkasz! W samej sobie!

Twoje macierzyństwo też zaczyna się wewnątrz Ciebie i nie chodzi mi tu tylko o cud poczęcia się dziecka w Twoim łonie. Geniusz matki to umiejętność pogodzenia samej siebie z nowa rolą i wyzwaniami, jakie stawia przed nią wychowywanie dzieci. Dbaj o swoje wnętrze, bo to właśnie z niego ma szansę wciąż wypływać miłość, radość i dobro, które ubogacą świat Twoich dzieci.

Jeśli nie masz jeszcze pomysłu na to, jak zająć się swoim wnętrzem, wykorzystaj moje ćwiczenie, które znajduje się poniżej. Jestem pewna, że z czasem Twoje wnętrze samo Cię poprowadzi.

Ćwiczenie rozwojowe

Znajdź chwilę samotności – podczas spaceru, kąpieli, przed snem. Zobacz w wyobraźni swój dom. Miejsce, w którym mieszkasz ze swoją rodziną. Ściany, które odgradzają Was od reszty świata. Drzwi i okna, które Was z nim łączą. Zobacz w tym domu siebie i pomyśl, że sama jesteś jak dom. Ty – dom – wewnątrz Waszego domu.

Spróbuj poczuć, jakim domem jesteś. Dużym czy małym? Otwartym czy zamkniętym? Zapełnionym czy pustym? Nie oceniaj siebie, tylko zaobserwuj. Nie bój się myśli i uczuć, które się pojawią. Najważniejsze, żebyś była ze sobą szczerza i żebyś… Była ze sobą!

Skontaktuj się ze swoim wnętrzem. Uciesz się z faktu, że dostrzegłaś, iż w całym Twoim zatroskaniu o dom, sama jesteś domem. Uwierz, że wszystko, co dotyczy Twojego wnętrza zależy od Ciebie. Możesz dokonać tu wielu zmian i przewartościowań.

Nie wiesz jeszcze jak to zrobić? Mogę Ci w tym pomóc. Artykuł, który właśnie przeczytałaś to fragment mojego e-booka „5 kroków w stronę wewnętrznej harmonii”, który możesz ściągnąć za darmo klikając tutaj. Zapraszam serdecznie!

Jak jest u Ciebie? Udaje Ci się zadbać o swoje wnętrze w wirze codziennych obowiązków?

Monika Myszka-Wieczerzak

animatorka rozwoju osobistego, wspierająca mamy, które potrzebują więcej przestrzeni dla siebie; autorka strony Dom Dobre Miejsce oraz moderatorka Grupy Warsztatowej na Facebooku Dom Dobre Miejsce, autorka warsztatu rozwojowego online „ZADBANA MAMA bez wyrzutów sumienia” oraz cyklicznych webinarów rozwojowych KAWIARNIA MAMY LIDERKI, współtwórczyni podcastu KURS NA PASJĘ, prywatnie: szczęśliwa żona Krzysztofa i mama 7-letniej Lilki oraz 3-letniego Mikołaja, pasjonatka rozwoju osobistego, bliskiego kontaktu z naturą oraz spotkań z ludźmi

Co daje Ci złość w relacjach z bliskimi?

9 września 20203 czerwca 2016 przez Agnieszka

Byłam ostatnio sama w domu z dwójką dzieci. Młodszy syn się nie wyspał, co chwilę płakał i chciał, abym nosiła go na rękach. Starszy był lekko przeziębiony i od tygodnia nie wychodził na dwór. Energia go rozpierała. Nie słuchał moich próśb o zostawienie w spokoju młodszego brata, co chwilę go zaczepiał. Czułam, jak rośnie we mnie złość. W pewnym momencie nie wytrzymałam i krzyknęłam na syna, żeby w końcu przestał, że mnie denerwuje, że ma mnie słuchać i że mam już tego dość! Po kilku minutach miałam wyrzuty sumienia, że znów nakrzyczałam na dzieci.

Jak często przeżywasz takie dni: wybuchasz złością i krzyczysz tylko po to, żeby dziesięć minut później przeżywać wyrzuty sumienia, że znów Ci się nie udało? Ja zbyt często.

Kiedy urodziłam dzieci, okazało się, że nie jestem tak cierpliwa, jak o sobie myślałam. Wcześniej prawie nigdy nie zdarzało mi się krzyknąć na kogoś. Owszem, wiedziałam, że mam tendencję do szybkiego zapalania się w emocjach i szybkiego gaśnięcia. Jednak nie wyrażałam ich na zewnątrz poprzez krzyczenie na innych.

Później przyszły pierwsze trudności wychowawcze. Sytuacje, w których nie wiedzieliśmy z mężem, jak się zachować. Co zrobić i powiedzieć, kiedy syn rozrzuca wszystkie zabawki wokół, chociaż prosimy, żeby tego nie robił? Kiedy ucieka nam z placu zabaw w stronę ulicy? Kiedy stuka młodszego brata w głowę, chociaż jemu się to nie podoba? Jak pomóc dziecku się uspokoić, kiedy sama jestem zdenerwowana?

Wtedy temat złości stał mi się szczególnie bliski. Nie wiedziałam, jak sobie z nią radzić. Jak ją wyrażać, by nie krzywdzić innych? Co zrobić, kiedy już jestem wkurzona i mam ochotę wyjść i trzasnąć drzwiami?

Co to jest złość?

Złość to emocja, tak samo jak jest nią radość, zadowolenie, smutek czy żal. Same w sobie nie są one ani czymś dobrym, ani złym. Po prostu są. Przychodzą i odchodzą.

Najczęściej, kiedy zaczynamy się złościć w jakiejś sytuacji, towarzyszy nam założenie, że przecież mamy prawo się złościć. Syn rozsypał płatki śniadaniowe po całej kuchni. Córka uderzyła inną dziewczynkę w piaskownicy. Mąż nie zrobił zakupów, chociaż trzy razy go prosiłam. Oczywiście, że się złoszczę, przecież oni powinni zachowywać się inaczej!

Kiedy przyjrzysz się z uwagą sytuacjom, w których pojawia się u Ciebie złość, zauważysz pewną prawidłowość. Nigdy przyczyną nie jest samo zachowanie drugiej osoby. Zawsze wiąże się ono z jakimś dodatkowym elementem.

Może spieszysz się akurat do pracy, dzieci nie chcą się ubierać, a Ty tak bardzo nie lubisz się spóźniać. Może Twój starszy syn wciąż bije młodszego, a Ty nie masz pojęcia, jak to zmienić. Może czujesz się zmęczona po całym dniu i nie masz ochoty iść do sklepu, bo Twój mąż nie zrobił zakupów.

Pod złością zawsze jest coś więcej. Jakieś inne uczucie lub potrzeba. Lęk, niemoc, zmęczenie… Złość jest naszą tarczą obronną, bo czujemy, że to, co jest pod nim, czyni nas bezbronnymi.

Potraktuj złość jako posłańca, który przynosi Ci jakąś wiadomość. Mówi Ci coś o Tobie, o Twoim aktualnym stanie, potrzebach, zranieniach z przeszłości. Możesz bardzo dużo od niego się dowiedzieć, jeśli pozwolisz mu mówić.

Naturalnym zachowaniem wielu z nas jest próba wypierania złości. Nie lubimy jej i nieco się jej boimy, więc wolimy ją zostawić w spokoju. Łatwo wpaść w jedną z dwóch skrajności:

udawać przed samą sobą, że nie czuję złości i mieć do siebie pretensje, jeśli ona się pojawi,
wybuchać, krzyczeć na innych lub milczeć ostentacyjnie i uznawać, że tak po prostu wyrażam złość.

Nie zachęcam Cię do wypierania i zaprzeczania złości, które przejawia się w myśleniu: Nie powinnam tak się czuć. Uczucia, którym nie damy dojść do głosu, wchodzą do naszej podświadomości. Działamy pod ich wpływem, tylko nie zdajemy sobie z tego sprawy. Prędzej czy później wybuchną i już nie będziesz w stanie nic z tym zrobić. Albo zwrócą się przeciwko Tobie, wywołując różne choroby psychosomatyczne.

Złość to posłaniec, który chce przekazać Ci wiadomość. Jeśli ktoś przychodzi do Ciebie z trudną informacją, nie robisz mu przecież krzywdy z tego powodu! Tak samo potraktuj swoją złość. Przyjmij wiadomość, którą niesie. Zwykle chce nam powiedzieć, że trzeba dokonać jakiejś zmiany w naszym codziennym życiu. Jeśli przyjmiesz wiadomość, złość odejdzie, tak jak posłaniec, który został wysłuchany.

Może myślisz sobie: Kiedy się złoszczę, to nie jestem w stanie na spokojnie słuchać, co te uczucia mi chcą przekazać! Jasne, jest to bardzo trudne, szczególnie, kiedy dopiero zaczynasz swoją pracę z emocjami. Możesz to zrobić później, kiedy już się uspokoisz. Zastanów się wtedy: dlaczego wpadłam w złość? Co takiego się pod nią kryło? Jakie inne uczucie? Może jakaś moja niezaspokojona potrzeba? Co powinnam zmienić w swoim życiu?

Odkryj źródło złości i poszukaj rozwiązania. Może po prostu potrzebujesz więcej odpoczywać? Może trzeba porozmawiać o czymś z mężem? Może musicie inaczej zorganizować poranek w Waszej rodzinie, żeby zmniejszyć ilość stresu i pośpiechu? Może należy przyjrzeć się swoim relacjom z rodzicami, bo tam ukryte jest źródło?

Jest w tym jednak pewien haczyk. Złość jest przekaźnikiem ważnych wiadomości o konieczności zmian. Jednak kiedy ją przeżywamy, w naszym ciele zachodzą reakcje, które uniemożliwiają poszukiwanie konstruktywnych rozwiązań. Co zatem możemy zrobić?

Jak radzić sobie ze złością w trakcie jej trwania?

Co zrobić, kiedy czuję, że zalewa mnie złość? Jak sobie poradzić w takiej sytuacji, żeby nie krzyczeć na swoich bliskich? Jak powstrzymać wybuch?

Zmiana zachowania jest czymś bardzo trudnym. Twój mózg ma w sobie zapisane określone sposoby reagowania, które tworzyły się przez wszystkie lata Twego życia. Jeśli od dawna wyrażasz złość krzykiem, jest to dla Ciebie naturalne i przychodzi Ci łatwo. Dobra wiadomość jest taka, że nasz mózg uczy się całe życie i możemy go przeprogramować. Wymaga to czasu i praktyki. Jednak im częściej będziesz reagować w nowy sposób, tym będzie łatwiej.

Z punktu widzenia neurobiologii, kiedy przeżywasz złość, wchodzisz w stan fight, flight or freeze (walcz, uciekaj, udawaj martwego). Nasze ciało odbiera sytuację jako zagrożenie i do głosu dochodzi najbardziej pierwotna część naszego mózgu. Tak działa natura: kiedy zagrożone jest życie, organizm przestawia się na fight, flight or freeze, odkładając na bok racjonalne myślenie. Co ciekawe, nasze ciało nie potrafi samo odróżnić prawdziwego zagrożenia życia od mocno stresującej sytuacji. Kiedy Twoje dziecko uderzy młodszego brata, najprawdopodobniej od razu włącza się w Tobie ten mechanizm. Czujesz zagrożenie i reagujesz atakiem.

Dlatego w trudnych dla nas sytuacjach często mówimy rzeczy, których później żałujemy. Dlatego krzyczymy i wybuchamy złością. Czujemy, że dana sytuacja to stan wyjątkowy, awaryjny (emergency) i musimy zareagować na nią natychmiast.

W większości przypadków sytuacje z naszego codziennego życia nie są jednak awaryjnymi. Nie zagrażają bezpośrednio życiu i nie musimy na nie reagować natychmiast. Dlatego cała sztuka polega na tym, aby podjąć decyzję: mogę przeżywać złość, ale nie chcę działać pod jej wpływem.

Mogę przeżywać złość, ale nie chcę działać pod jej wpływem.

I tutaj rozpoczyna się najtrudniejsza praca. Odwrócenie się od stanu walcz, uciekaj lub udawaj martwego i uczucia, że muszę natychmiast zareagować pod wpływem złości. Jest to najtrudniejszy moment w całym procesie: powstrzymać swoją pierwszą reakcję. Jednak im częściej będziesz to robić, tym łatwiej Ci to będzie przychodzić. Nawet jeśli na początku przerwiesz po minucie krzyku, pierwszy krok zostanie podjęty. Zatrzymałaś się i zreflektowałaś. Następnym razem znów spróbujesz.

Plan działania krok po kroku

Przedstawię Ci krótko proces, którego nauczyłam się u dr Laury Markham na kursie Peaceful parent, happy kids.

Stop, drop and breathe

Zatrzymaj się, zostaw na chwilę wszystko, co robisz i odetchnij głęboko. Przestań mówić i działać, naprawdę na chwilę się zatrzymaj.

2. Podejmij decyzję, aby nie reagować, dopóki się nie uspokoisz.

Musisz uznać, że cokolwiek zrobi Twoje dziecko lub Twój mąż, nie jest to sytuacja awaryjna i nie musisz reagować natychmiast. Wyjątek stanowią chwile, kiedy ktoś krzywdzi drugą osobę i pojawia się jakieś realne niebezpieczeństwo. Wtedy możesz działać od razu. W innym wypadku odwróć się na chwilę w drugą stronę, wyjdź z pokoju, ugryź się w język – zrób wszystko, aby nie działać pod wpływem złości.

Dwa pierwsze kroki są najtrudniejsze, bo prawie zawsze czujemy, że dana sytuacja jest naprawdę wyjątkowa i musimy zareagować od razu. Pamiętaj, że takie uczucie jest związane z Twoim ciałem, które nie odróżnia prawdziwego zagrożenia od trudnej dla Ciebie sytuacji. W większości przypadków nie musimy działać natychmiast.

3. Wyrzuć ze swojego ciała nagromadzoną energię

Musisz wykonać jakiś fizyczny akt, który pomoże pozbyć się napięcia. Czasem wystarczy mocno potrząsać rękami. Opryskać twarz zimną wodą. Wykonać kilka głębokich oddechów.

Możesz na chwilkę usiąść i wsłuchać się w swoje ciało. Zobaczyć, jak szybko bije Ci serce. Zapytać, czego teraz potrzebujesz. Napić się szklankę wody. Posiedzieć spokojnie minutę.

Jeśli jesteś z dziećmi w domu, możesz włączyć muzykę i wyrzucić z siebie energię poprzez taniec. Złość powoduje, że w naszym ciele gromadzi się wiele napięcia. Kiedy tańczysz, napięcie zostaje rozładowane. Dodatkowo może się okazać, że dzieci z radością dołączą do Ciebie i w ten sposób zostanie zażegnana kłótnia pomiędzy rodzeństwem.

4. Przedefiniuj sytuację

Impulsywne działanie pod wpływem złości wynika z poczucia zagrożenia. Potrzebujesz zatem od nowa zdefiniować to, co się dzieje dookoła Ciebie. Zachowanie dziecka lub męża nie zagraża Twojemu życiu. Powtarzaj sobie w głowie lub na głos słowa, które pomogą Ci spojrzeć właściwie na sytuację. Przykładowe sformułowania:

To nie jest sytuacja alarmowa. Mogę sobie z tym poradzić.
Wybieram miłość
On nie robi tego po to, aby mi było trudno; w tej chwili jemu jest trudno, dlatego tak się zachowuje
To jeszcze dziecko, więc zachowuje się jak dziecko

Ja często korzystam z Wybierz miłość. Kiedy dzieje się coś dla mnie trudnego i męczącego, przypominam sobie to zdanie i powtarzam w głowie, aby pamiętać, że chcę okazać miłość moim bliskim.

Kroki trzeci i czwarty wykonywać można równolegle. Potrzebujemy zarówno zrzucić z siebie napięcie, jak i przedefiniować znaczenie sytuacji.

Ja od pewnego czasu uczę się stosować ten system. Jest to na początku bardzo trudne, szczególnie powstrzymanie pierwszego impulsu. Bywa u mnie różnie. Raz mi się udaje, raz nie. Jednak jestem znacznie spokojniejsza niż wcześniej, bo wiem, co mogę robić w stresującej dla mnie sytuacji, mam wachlarz możliwych zachowań. Nawet jeśli w danej chwili mi się nie uda, to po kilku minutach się reflektuję i biorę do pracy. To działa.

I co dla mnie jeszcze ważniejsze: chociaż często udaje mi się powstrzymać od krzyku, nie mam poczucia, że ta złość gromadzi się we mnie po to, by w pewnym momencie wybuchnąć. Pozwalam jej mówić i wtedy odchodzi.

Reakcja na zachowania innych

Moment wyboru – przestrzeń w przeciągu chwili

Uczucia a problemy małżeńskie

Wybierz miłość

Jakie są Twoje reakcje na zachowania męża w przestrzeni w przeciągu chwili? Czy udaje Ci się wybierać miłość?

Dziecko z miejscu publicznym

Autorytarny rodzic – sposób na ataki złości?

Wskazówki, jak reagować na ataki złości w miejscach publicznych

Kto wnosi więcej w związek?

To Ty tworzysz relacje

Dlaczego to ja mam wykonywać pracę, by tworzyć szczęśliwy związek, jeśli mój mąż nie chce tego robić ze mną?

Jeśli więc Twoje szczęście zależy od tego, jaka Ty jesteś i jak reagujesz na sytuacje, które Cię otaczają, jakie znaczenie ma to, czy Twój mąż wykona nad sobą jakąkolwiek pracę?

Relacja 100:100

Wystarczy jedna osoba, by odmienić związek

Wspólna praca nad związkiem

A jaka Twoim zdaniem jest recepta na szczęśliwy związek?

Zniechęcenie żony

Dawanie i zadowalanie – dwa sposoby budowania relacji

Czym różni się dawanie od zadowalania?

Czy jesteś w stanie uszczęśliwić męża?

Co zrobić, kiedy nie mam ochoty być dobrą dla swojego męża?

Jak podoba Ci się teoria dawania vs zadowalania?

Dlaczego niektóre sytuacje wywołują w nas skrajne emocje?

Relacje z rodzicami – jak zmienić to, co już się wydarzyło?

Co możesz zatem zrobić, aby Twoje relacje z rodzicami nie wpływały negatywnie na to, jaką jesteś mamą?

Jak jest u Ciebie? Czy widzisz jakieś powtarzające się sytuacje, w których odczuwasz bardzo silne emocje w relacji z dzieckiem?

Znaczenie zabawy w życiu dzieci i rodziców

Dlaczego nie lubię się bawić z dzieckiem?

Jak sobie radzić ze swoją niechęcią do zabawy?

Co to jest karny jeżyk?

Skąd bierze się niewłaściwe zachowanie dziecka?

Jak dzieci uczą się regulować swoje emocje?

W jaki sposób pomóc dziecku w trudnych emocjach?

Jakie są Twoje sposoby na nawiązywanie bliskiej relacji z dzieckiem?

Dlaczego powinnaś zadbać o siebie?

Jak zadbać o siebie, kiedy nie ma na to czasu?

Zmień to, co robisz.

Jeśli nie masz czasu, aby zatrzymać się na minutę i wykonać ważną dla Ciebie czynność, to znak, że powinnaś dokonać jakichś zmian w swoim życiu. Bez poznawania swoich emocji i potrzeb nie możesz być osobą, jaką chciałabyś być.

2. Zmień to, co myślisz

Co Ty chciałabyś zmienić w Twojej trosce o samą siebie?

Wewnętrzna harmonia – klucz do szczęśliwego domu

Moje osobiste doświadczenie

Ty też możesz znaleźć przestrzeń dla siebie

Ćwiczenie rozwojowe

Jak jest u Ciebie? Udaje Ci się zadbać o swoje wnętrze w wirze codziennych obowiązków?

Monika Myszka-Wieczerzak

Co to jest złość?

Jak radzić sobie ze złością w trakcie jej trwania?

Mogę przeżywać złość, ale nie chcę działać pod jej wpływem.

Plan działania krok po kroku

Jak Ty radzisz sobie ze swoją złością?